| خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- مطهره میرشکاری: «صد سال تنهایی»، «غرور و تعصب»، «ملت عشق» و امسال هم «من پیش از تو»، «من پس از تو»، و چندین عنوان دیگر… این‌ها کتاب‌هایی هستند که بیش از همه در راهروهای نمایشگاه جلوه‌گری می‌کنند؛ کتاب‌های ترجمه‌ای که در غرفه بیشتر ناشران با قطع و طرح‌های مختلف عرضه شده است. البته این تکرار مختص کتاب‌های خارجی نیست. یکی از کتاب‌هایی که امسال در میان کتاب‌های بسیاری از غرفه‌ها دیده می‌شود، داستان‌های «هزارویک‌شب» است.
در گذشته داستان‌های هزارویک‌شب در دورهمی‌های خانوادگی و فامیلی توسط پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها برای نوه‌های خود تعریف می‌شد و با اقبال خوبی هم روبه‌رو بود، اما مدتی این حضور کمرنگ شد و تقریبا فقط مخاطبان خاص به دنبال این کتاب بودند. جالب است که در دو دوره اخیر نمایشگاه کتاب تهران و خصوصا امسال عرضه این اثر چند برابر شده و انتشارات مختلف «داستان‌های هزارو یک‌شب» را در قطع و طرح‌های متفاوت منتشر کرده‌اند؛ اما سوال این است که این حجم از انتشار هزارویک‌شب چه دلیلی می‌تواند داشته باشد؟ به دنبال جواب این سوال به سراغ غرفه ناشران مختلفی که در سی‌ودومین دوره نمایشگاه کتاب این اثر را عرضه کردند، رفتیم تا دلیل این رویکرد دوباره و جدید به چاپ «داستان‌های هزارویک‌شب» را جویا شویم. از حرف الف در آخرین راهروی بخش ناشران عمومی شروع می‌کنم، اولین نشری که هزارویک‌شب را در یک مجموعه دو جلدی عرضه کرده، نشر «آتیسا» است؛ کاری که در غرفه بعدی یعنی غرفه نشر «آتیلا» با همین کیفیت تکرار شده است و البته با تخفیف ۵۰ درصدی به فروش می‌رساند. از او درباره این حجم از کتاب «داستان‌های هزارویک‌شب» که اخیرا به بازار کتاب تزریق شده می‌پرسم، پاسخی می‌دهد که جالب و قابل تامل است. او می‌گوید: «دو سال قبل که سریال شهرزاد از شبکه خانگی پخش شد؛ در نمایشگاه کتاب آن سال کتاب «داستان‌های هزارویک‌شب» نایاب شد و به قول معروف تخم آن را ملخ خورد. در آن نمایشگاه و طی آن سال، تمام مردم به سمت هزارویک‌شب هجوم آوردند. به همین دلیل سال بعد ناشران مختلف دوره «هزارویک‌شب» را چاپ کردند. بنابراین این موجی است که مخاطب و خریدار به ناشران می‌دهد و می‌گوید چه کتاب‌هایی را به چه صورت می‌خواهد. من که طبق سلیقه خودم چاپ نمی‌کنم». قسمت جالب‌توجه و مشترک درباره «هزارویک‌شب» منتشر شده در تمامی این انتشارات‌ها هم این است که همگی چاپ اول هستند و سال چاپ اکثر آن‌ها هم ۹۷ است، که این مسئله گواهی بر تاثیر سریال «شهرزاد» بر نشر این کتاب است. البته در میان این آثار، کتاب‌های چاپ دومی هم هستند که عموما در سال ۱۳۹۶ به چاپ رسیده‌اند؛ اما باز هم از دایره این فرض خارج نیستند و همگی پس از پخش این سریال نمایش خانگی چاپ شده‌اند. زمانی که «هزار و یک شب» با قیمتی ارزان‌تر در سایر نشرها منتشر شد فروش ما کم شد اما بعد از آن برخی مخاطبان متوجه شدند که این چاپ‌ها خوب نیست و حذف و اضافه زیادی دارد، پس به دیگران هم اطلاع دادند که از فلان نشر «هزار و یک شب» را نخرید چون کمی و کاستی دارد و بعد به نشر ما رجوع می‌کنند. اما خرید این اثر از آن تب و تابی که چندی پیش داشت افتاده است، باز به حالت اولیه برگشته و مخاطبان خاصی پیدا کرده شبیه به همان‌هایی که پیش از این موجی که به پا شد می‌خریدند. بیشتر عوام به دنبال «هزار و یک شب» ارزان بودند، کسی که در پی «هزار و یک شب» ارزشمند بود می‌آمد و کتاب را می‌دید و آن را تهیه می‌کرد.» متصدی نشر مرکز از دیگر ناشرانی که این اثر کهن را منتشر کرده است هم گفت: قبل، حین و بعد از پخش سریال شهرزاد هیچ تفاوتی در فروش «هزار و یک شب» نداشتیم. آمار فروش همان بود که از قبل بود. نشر نیلوفر هم ناشری است که «هزار و یک شب» با کیفیت خوب منتشر کرده است. سری هم به این نشر می‌زنم تا بدانم آیا بعد از شهرزاد فروش «هزار و یک شب» کم شده است یا خیر؟ یکی از افرادی که پشت پیشخان می‌ایستد گفت: «پیش از این که این فیلم پخش شود محمدرضا مرعشی‌پور روی این اثر کار می‌کرد و پخش این فیلم تاثیری بر انتخاب ما برای نشر این اثر نداشت. «هزار و یک شب»ی که نشر نیلوفر منتشر کرد از عربی به فارسی ترجمه شده است. معتبرترین نسخه «هزار و یک شب» در دنیا نسخه‌ای است که مرعشی‌پور از روی آن «هزار و یک شب» را ترجمه کرد، فرزانه طاهری آن را ویراستاری کرده و محمدعلی بنی‌اسدی نیز برای این کتاب تصویرسازی کرد که همان سال هم جایزه گرفت. پخش سریال شهرزاد روی فروش «هزار و یک شب» تاثیر داشت و کمی استقبال مخاطبان بهتر بود. زمانی که چاپ اول «هزار و یک شب» که چهار جلدی بود تمام شد تا انتشار چاپ دوم وقفه‌ای افتاد. در چاپ دوم «هزار و یک شب» را با همان محتوا اما در دو جلد منتشر کردیم، قیمت «هزار و یک شب» چهار جلدی ما به نسبت قیمت روز مناسب بود . البته ما همچنان همان فروش را داریم.» |
 |
