حدیث شریف کساء
حدیث کِساء، حدیثی در فضیلت پیامبر، امام علی(ع)، فاطمه (س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) است. واقعه حدیث کِساء در خانه ام سلمه، روی داد. پیامبر اکرم(ص) هنگام نزول آیه تطهیر، خود و خاندان خویش را با پارچهای پشمین (کِساء) پوشانید. امامان شیعه به این حدیث برای اثبات فضیلت و برتری خود برای به دست گرفتن خلافت مسلمانان استناد کردهاند. متن حدیثی که در مفاتیح الجنان به نام حدیث کساء آمده، در بخشهایی متفاوت با حدیثی است که در منابع کهن شیعی و سنی نقل شده است.
کساء در زبان عربی از ریشه «کسو» به لباسی که خود را با آن بپوشانند میگویند.همچنین به عنوان زیرانداز و رو انداز نیز به کار رفته است. و در این حدیث، با توجه به سخن امّ سلمه که میگوید: کسایی را که زیرانداز ما بود به رسول خدا دادم، به همین معنا میباشد.
شرح ماجرای حدیث کساء
هیچ یک از احادیثی که پیرامون رویداد کساء رسیده است آن را به طور کامل بیان نکرده و هریک به بخشی از آن اشاره دارند. آنچه که در ذیل میآید بهرهگیری از تمام روایات برای تصویر کامل رویداد کسا است.
پیامبر اسلام(ص) در خانه همسرش، امّ سلمه قرار است پیام مهمی از سوی خداوند درباره چند تن از نزدیکان خود دریافت کند. لذا به همسرش تأکید میکند که به هیچکس اجازه ورود ندهد. از سوی دیگر، در همین روز، فاطمه(س)، دختر پیامبر(ص) تصمیم میگیرد برای پدر غذای مناسبی به نام عصیده (حلوا) تهیه کند. او این غذا را در دیگ کوچک سنگی فراهم میکند و آن را روی طبقی گذاشته، برای پدر میآورد. امّ سلمه میگوید: «من نتوانستم مانع ورود فاطمه شوم». محمد(ص) به دخترش فرمود: «برو و همسر و دو فرزندت را هم بیاور». فاطمه(س) بیدرنگ به منزل بازگشت و همراه همسر و دو فرزندش ـ که در آنوقت، خردسال بودند ـ به خانه پدر وارد شد. ام سلمه با اشارهٔ رسول خدا(ص) برخاست و در کناری مشغول نماز شد.
رسول خدا(ص) با امام علی(ع) و فاطمه(س) و دو فرزندش امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، کنار سفرهٔ فاطمه(س) نشستند. پیامبر(ص) کسای خیبری (عبایی از بافتههای مردم منطقه خیبر) را بر سر داماد و دختر و فرزندانش میکشد و با دست راست به آسمان اشاره میکند و میفرماید: «خدایا! اینان اهل بیت(ع) من هستند. پس هرگونه پلیدی را از آنها دور کن و کاملاً پاکشان گردان!»
آنگاه جبرئیل امین، نازل شد و آیه تطهیر را خواند: إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّـهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا ﴿٣٣﴾ (ترجمه: …خدا فقط مىخواهد آلودگى را از شما خاندان [پيامبر ]بزدايد و شما را پاك و پاكيزه گرداند.)[ احزاب–۳۳]
امّ سلمه جلو آمد و عرض کرد: آیا من در شمار اهل بیت نیستم؟ پیامبر(ص) خدا فرمود: تو در راه خیر و نیکی هستی، تو از همسران پیامبر خدایی.
محل وقوع این ماجرا
علامه حلی میگوید: نازل شدن آیه تطهیر در خانه ام سلمه از مطالبی است که امت اسلام بر آن اجماع دارد و بهصورت متواتر از ائمه(ع) و بسیاری از اصحاب نقل شده است.
ابن حجر میگوید این آیه در خانه ام سلمه نازل شده است. اصحاب حدیث، روایت کردهاند که دربارهٔ این آیه از عمر سؤال شد و او گفت: «دربارۀ آن، از عایشه سؤال کنید» و عایشه در پاسخ گفت : «این آیه در خانه خواهرم امّ سلمه نازل شده است. پس درباره آن، از او بپرسید که در زمینه این آیه، از من آگاهتر است».
سیوطی در «دُرُّ المنثور» از ابن مردویه نقل میکند که ام سلمه گفت: آیه «انما یرید الله…» در خانه من نازل شد.
سند حدیث کساء
این رویداد از نظر سند هیچگونه خدشهای را نمیپذیرد. محدثان بزرگ آن را در کتب معتبر خود نقل کردهاند. این حدیث اصطلاحاً مستفیض است و حتی با تحقیقی گسترده میتوان ادعای تواتر در آن کرد. این رویداد در جامعه اسلامی به قدری معروف شد که روز وقوع آن روز کسا نامیده شد و خمسه طیبهای که مشمول عنایت خاص الهی در آن روز شدند به اصحاب کسا ملقب گردیدند.
طبری در کتاب دلائل الامامة میگوید: مسلمانان اتفاق نظر دارند که همزمان با نزول آیه تطهیر پیامبر(ص)؛ امام علی(ع)، فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را فراخواند و با کساء آنان را پوشاند و چنین دعا کرد «اللهم هؤلاء أهلی فأذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا» خدایا اینان اهل بیت من هستند از آنها پلیدی را دور کن و آنها را پاک گردان.
دیدگاهها بسته شدهاند.