فیزیک در زندگی روزمره
عدسی و کاربردهای آن
عدسی، یا لنز (Lens) از ابزارهای نوری است که نور در اثر عبور از آن می‌شکند و همگرا یا واگرا می‌شود. عدسی‌ها از ماده‌های شفاف مانند شیشه و پلاستیک ساخته می‌شوند. عینک طبی و ذره‌بین و لنز دوربین‌های عکاسی و دوربین دوچشمی همه با عدسی ساخته شده‌اند. عدسی‌ها از نظر شیوه شکست نور در آنها به دو دسته همگرا (محدب یا کوژ) و واگرا (مقعر یا کاو) تقسیم می‌شوند. یک عدسی ساده تنها از یک عنصر نوری تشکیل شده است. یک عدسی مرکب از یک مجموعه عدسی ساده که یک محور مشترک دارند تشکیل شده است. مزیت عدسی مرکب نسبت به عدسی ساده این است که بسیاری از بیراهش‌های نوری در آن قابل رفع هستند در حالی که این کار تنها با یک عدسی ساده امکان‌پذیر نیست. کاربرد عدسی تنها به امواج نوری محدود نمی‌شود، هر ابزاری که سایر امواج الکترومغناطیسی در اثر عبور از آن بشکند نیز عدسی خوانده می‌شود، به طور مثال لنز پارافین برای امواج مایکروویو وجود دارد.
انواع عدسی
الف) عدسی‌های همگرا
این عدسی‌ها طوری برش داده شده‌اند؛ که لبه آنها نازک‌تر از وسط آنها است. مثلا ذره بین یک عدسی همگرا است. هر عدسی دارای یک کانون است. درواقع وقتی یک دسته پرتو نور موازی به عدسی‌های همگرا بتابد، این پرتو‌ها پس از عبور از عدسی در یک نقطه جمع می‌شوند؛
به این نقطه کانون عدسی همگرا می‌گویند. در عمل برای پیدا کردن کانون یک عدسی همگرا می‌توانیم آنرا جلوی نور خورشید قرار دهیم و در طرف دیگرآن یک ورق کاغذ را طور جابجا کنیم که یک نقطه نورانی روی کاغذ تشکیل شود؛ این نقطه کانون است. فاصله این نقطه تا عدسی را فاصله کانونی می‌گویند. هر چه فاصله کانونی کوچک‌تر باشد عدسی قوی‌تر است؛ وهمگرایی آن بیشتر است؛
زیرا نور را در فاصله کمتری همگرا کرده است.
توجه کنید که اگر کاغذ را مدت زیادی در کانون عدسی همگرا که نور خورشید به آن می‌تابد ,قرار دهیم، ممکن است کاغذ آتش بگیرد.