| خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- هويك ميناسيان، پژوهشگر تاریخ ارمنی است و بیش از ۳۰ جلد کتاب در حوزه‌های گوناگون نوشته است. او کتابی را با عنوان «پیوند خون گسستنی نیست» نوشته و با همکاری شورایاری و مدیریت محله مجیدیه به چاپ رسیده است. وی از ساکنین قدیمی محله مجیدیه است و طبق آماری که در دست دارد بر این باور است که اکثر ارامنه تهران ساکن منطقه هشت تهران هستند.
میناسیان می‌گوید: «کوچه پس کوچه‌های محله مجیدیه، حکایت‌ها و ماجراهای محله را در دل خود حفظ کرده‌اند. روزهایی از سال محله سیاه‌پوش عزای امام سوم شیعیان است و دسته‌های عزاداری از خیابان‌هایش رد می‌شوند و روزهایی دیگر، محله غرق در شادی و چراغانی است و شربت و شیرینی پخش می‌کنند. روزهایی هم هست که در کوچه پس کوچه‌های محله نرم نرمک برف می‌بارد و بوی درخت کاج می‌پیچد و برق حباب‌های رنگی، لای شاخه‌های سبز چشم‌ها را خیره می‌کند.» با این پژوهشگر فرهنگ و تاریخ ارمنی در هفته دفاع مقدس درباره شهدای ارامنه به ویژه شهیدان منطقه مجیدیه تهران گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید: ابتدا درباره کتاب «پیوند خون گسستنی نیست» بگویید و اینکه چرا دست به نگارش این کتاب زدید؟ با توجه به اینکه شما از ساکنین قدیمی محله مجیدیه هستید و در کتاب نیز به این نکته اشاره کرده‌اید از پیشینه تاریخی این منطقه بگویید که چطور شد ارامنه در این محله سکنی گزیدند؟ در پژوهش‌هایم در برخی از اسناد به مالکان قدیمی این محله دست یافتم که مالکین این محله قدیمی هنگام ورود ارامنه حاج خوئی و حاج اطمیشی بودند که روابط حسنه‌ای با ساکنین جدید ارمنی محله داشتند. گواه بارز این امر اهدای قطعه زمینی برای احداث مدرسه خاص ارامنه در محله بوده است. در سال ۱۳۲۰ در جریان جنگ جهانی دوم باغ شازده محل استقرار قشون روس بوده است. محدوده ارمنی‌نشین محله مجیدیه جنوبی در گذشته بیابانی بیش نبود. زمین‌های آن به دلیل ماسه‌ای بودن، قابل کشت نبودند. از چه سالی این محله قدیمی رو به آبادانی رفته است؟ چرا تنها شهدای محله مجیدیه را برای این پژوهش انتخاب کرده‌اید؟ در این مجموعه سعی بر این بوده که تمام شهدای محله، اعم از مسلمانان و مسیحیان که خانواده معظم آنان از زمان شهادت فرزندشان تاکنون، در محله ساکن بوده‌اند یا اینکه خانواده آنان بعد از شهادت عزیزشان در سایر محلات سکنی گزیده‌اند و حتی خانواده‌هایی که بعد از شهادت عزیزانشان در سایر محلات به مجیدیه آمده و ساکن شده، جمع‌آوری شود. ثانیا کوشش شد تا حتی‌الامکان خلاصه‌ای از زندگینامه آنان به همراه عکس‌هایشان تهیه و در مجموعه درج شود، ولی از آنجایی‌که به‌علت‌های مختلف از جمله در مواردی پدران و مادران عده‌ای از این یاران سفر کرده در قید حیات نیستند و یا به‌علت تغییر محل زندگی عملا امکان دسترسی به بازماندگانش نبود، در مواردی فقط به ذکر نام شریف و گاهی عکس شهید سرافرازمان بسنده کرده‌ایم. با این امید که دوستان و هم محلی‌های عزیزمان اگر اطلاعی از شهدای محله دارند که در مجموعه، به‌عللی، مورد غفلت قرار گرفته ما را مطلع و هر اطلاعی از شهدای بزرگوار دارند، در اختیار ما قرار دهند تا در مجموعه‌های بعدی مورد استفاده قرار گیرد. از نقش ارامنه در انقلاب و جنگ تحمیلی بگویید. شاید این‌گونه به نظر برسد که کشور اصلی ارامنه ارمنستان است چه اتفاقی می‌افتد که در زمان جنگ ارامنه نیز به مانند یک ایرانی به جبهه‌ها می‌روند و با دشمن می‌جنگند؟ در حقیقت ارمنی‌ها گرچه مسلمان نیستند، اما ایرانیانی هستند که در کنار دیگر مردم در فرازها و فرودها و کامیابی‌ها و همه مراحل تاریخ پر فراز و نشیب کشور حضوری فعال داشته‌اند، حضور آن‌ها در انقلاب مشروطه ۱۲۸۵ و شهدایی که در راه وطن تقدیم کرده‌اند، گواه روشن و برگ زرینی از شرکت فعال آن‌ها در اعتلای فرهنگ و تمدن ایران است. در دوران انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ ارامنه همگام با هم‌میهنان خود در تظاهرات شرکت کرده و شهدایی نیز تقدیم ایران کردند. همچنین با آغاز جنگ تحمیلی و در طول هشت سال دفاع مقدس، جوانان ارمنی، چه داوطلب و چه در لباس مقدس سربازی به عنوان حامی استقلال و تمامیت ارضی کشور، به صفوف مدافعان از خاک میهن خویش پیوستند و با رشادت‌ها، دلاوری‌ها و فداکاری‌های وصف‌ناپذیر در کنار دیگر برادران هموطن خود شجاعانه جنگیدند که تعدادی از شهدا، جانبازان، اُسرا و مفقود‌الاثران ارامنه در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در منطقه ۸ شهرداری تهران (مجیدیه) زندگی می‌کردند. همان‌طور که در کتاب اشاره کرده‌اید، شاید خوانندگان این گفت‌وگو بخواهند از نخستین شهید ارمنی بیشتر آگاهی یابند، کمی درباره این شهید بگویید. در بخشی از کتاب به شهید واهیک باغداساریان نیز پرداخته‌اید که رهبر معظم انقلاب ۲۵ دسامبر ۲۰۱۷ به منزلشان در منطقه مجیدیه رفتند و سال نوی میلادی را تبریک گفتند. در باره نیز توضیحاتی ارائه دهید. شهید واهیک باغداساریان نوروز ۱۳۴۰ در تهران چشم به جهان گشود. پس از پایان تحصیلات دوره ابتدایی در دبستان نصیر، دروس راهنمایی و متوسطه را نیز تا سال سوم دبیرستان در مجتمع آموزشی ارامنه سوقومونیان ادامه داد. وی در کنار برادرش سیمون به کار فنی ـ حرفه‌ای پرداخت. در سال ۱۳۶۰ برای اعزام به جبهه، خود را به مرکز نظام وظیفه معرفی کرد. پس از ۱۸ ماه حضور در خط مقدم (جبهه مریوان)، وی به منطقه «دارخوین» منتقل شد. منطقه استقرار وی، قبلا به وسیله دشمن بعثی مین‌گذاری شده بود. البته پس از آزادسازی این مناطق از دست دشمن، بخش‌هایی از منطقه پاکسازی شده بود. متأسفانه اتومبیل حامل شهید باغداساریان از قسمت پاکسازی خارج و بر روی مین ضدتانک رفت. بر اثر انفجار، واهیک نیز به همراه دوستان همرزم خود چهاردهم اسفند ۱۳۶۲ در سن ۲۲ سالگی به شهادت رسید. پیکر شهید باغداساریان بعد از انتقال به تهران و پس از انجام تشریفات مذهبی در میان بدرقه صدها نفر از اهالی مسیحی و مسلمان در قطعه شهدای ارمنی دوران ۸ سال دفاع مقدس در تهران به خاک سپرده شد. درباره کتاب‌هایی بگویید که هموطنان مسلمان درباره شهیدان ارمنی به چاپ رسانده‌اند؟ کتاب «مسیح در شب قدر» نیز روایتی از حضور مقام معظم رهبری در منازل خانواده‌های شهدا است. این اثر نیز از دیگر کتاب‌هایی است که در این موضوع در ۲۳ بخش نوشته شده است. در این کتاب به این نکته پرداخته شده که رهبر معظم انقلاب از سال ۶۳، در ایام عید مسیحیان و میلاد حضرت مسیح(ع)، میهمان خانواده‌های شهدای مسیحی می‌شوند. همراه با روایت حضور آیت‌‌الله خامنه‌ای در منازل این شهدا، نکات زیبایی درباره شهید، خاطرات و نحوه شهادتش آورده شده که فداکاری و شجاعت و روح والای انسانی این شهدا و خانواده‌هایشان را نشان می‌دهد. کتاب ارزشمندی نیز از سوی نویسنده ارمنی به چاپ رسیده و «جنگ تحمیلی ۸ ساله و ارامنه ایران» نام دارد. این اثر نوشته نورهایر شاه نظریان است که گارون سارکسیان آن را به فارسی ترجمه کرده و به اسکندر اسکندریان تقدیم شده است. این کتاب در ۱۰ فصل سامان یافته اما پیش از ورود مخاطب به فصل‌های کتاب، مطالبی چون سخنی درباره بزرگداشت و دعای خیر، زندگینامه مختصر اسکندر اسکندریان، شرکت ارامنه ایران در رویداد‌های پیش از انقلاب و پیروزی انقلاب اسلامی ایران آمده است. آیا آماری در دست دارید که در جنگ عراق علیه ایران چند ارمنی در جنگ حضور داشتند؟ و چند تن به شهادت رسیدند؟ موفقیت آنان این بود که در کوتاه‌ترین زمان و با بالاترین کیفیت توانستند نیازهای رزمندگان و همچنین اهداف نظامی را برطرف کنند. از طرفی ديگر، تعداد کثیری از داوطلبان شامل پزشکان، مهندسین برجسته، صنعتگران خبره نيز به جبهه‌های حق علیه باطل شتافتند که به واسطه رشادت‌ها و از جان‌گذشتگی‌هایی که از خود نشان دادند، به کرات از سوی ارتش و مقامات کشوری مورد تشویق و قدردانی قرارگرفتند. سایر ارامنه حاضر در پشت صحنه جنگ با ارسال هدایا و کمک‌های نقدی و غیر نقدی دِین خود را ادا کردند، صاحبان ارمنی صنایع نیز با تغییر خطوط تولید خود نیازهای تدارکاتی و نظامی رزمندگان را در شهرها برآورده می‌ساختند. گروهی دیگر در کارگاه‌های خود و یا در فضای باز انجمن‌های فرهنگی ـ ورزشی ارامنه کشور به ویژه تهران و اراک اقدام به ساخت بیمارستان‌ها، حمام‌ها، سرویس‌های بهداشتی سیار و دیگر تجهیزات مورد نیاز رزمندگان کرده و بدین وسیله همبستگی خود را با دیگر برادران مسلمان خود اعلام کردند. |
 |
