آموزش مهارت صحبت کردن به کودک
Teaching a child’s talking skills
حرف زدن و صحبت کردن کودک
کودکان در طول دو سال اول زندگی‌‌شان حرف زدن و صحبت کردن را یاد می‌گیرند. کودکان خیلی قبل از اینکه اولین کلماتشان را به زبان بیاورند در حال یادگیری قواعد زبان و نحوة استفادة بزرگسالان از آن برای گفت‌وگو هستند. در این مطلب می‌توانید با زمان و سن شروع حرف زدن در کودکان، مراحل آموختن و رشد این توانایی، کمک به کودک برای رشد قدرت صحبت کردنش، تأخیر در حرف زدن کودک و مرحلة بعد از این نقطة عطف آشنا شوید.
زمان و سن حرف زدن کودک
کودکتان قبل از اینکه اولین کلماتش را به زبان بیاورد در حال یادگیری قواعد زبان و شکل و چگونگی استفادة شما از آن برای گفت‌وگوست. او برای صداسازی شروع به استفاده از زبان، لب‌ها، سقف دهان و هر دندانی که درآورده است می‌کند. در طول یکی دو ماه اول ابتدا گریه‌ها و بعد شروع به «آآآ» و «ااو» و کمی بعد از آن غان و غون کردن می‌کند. خیلی زود این صداها به کلمات واقعی تبدیل می‌شود، حتی از شش ماهگی ممکن است کلماتی مثل «مامان» و «بابا» از زبانش بیرون بیاید.
بعد از آن، کودک از شما و هر کسی که اطرافش است کلماتی را تقلید خواهد کرد و در فاصلة ۱۸ ماهگی تا دو سالگی جملات دو تا چهار کلمه‌ای را به زبان می‌آورد. همچنان که جهش‌های رشد ذهنی، احساسی و رفتاری را تجربه می‌کند، به شکل روزافزونی قادر به استفاده از کلمات برای شرح آنچه می‌بیند، می‌شنود، فکر می‌کند، احساس می‌کند و می‌خواهد می‌شود.
روند و مراحل یادگیری حرف زدن کودک
حرف زدن کودکان و نقاط عطف رشد زبان در آنها سیر زمانی جالبی دارد. همچنین اگر کودک شما در یک محیط دوزبانه بزرگ می‌شود، نقاط عطف رشد زبانی در هر دو زبان تقریباً همزمان اتفاق می‌افتد. روند پیشرفت حرف زدن در کودک به شکل زیر است:
در رحم مادر: بسیاری از پژوهشگران باور دارند که فرایند یادگیری فهم زبان از زمانی که کودک در رحم است اتفاق می‌افتد. همان زمانی که کودک متولدنشده به صدای ثابت ضربان قلبتان عادت می‌کند، به صدای شما حساس می‌شود و می‌تواند آن را از صدای دیگران تشخیص دهد.
تولد تا سه ماهگی: گریه کردن اولین روش ارتباطی کودک است و تنها یک نوع گریه برای همة مقاصد او وجود ندارد. یک جیغ گوش‌خراش ممکن است علامت گرسنگی او باشد، درحالی‌که یک گریة منقطع و مویه مانند ممکن است به معنای کثیف شدن پوشکش باشد. همچنان که کودک بزرگ‌تر می‌شود گنجینة دلپذیری از غان و غون و زمزمه را برای خود ایجاد می‌کند. در مورد توانایی فهم زبان نیز، کودک با گوش کردن به اطرافیانش شروع به تشخیص صدای کلمات و ساختار جمله‌ها می‌کند.
چهار تا شش ماهگی: در این مرحله، کودک شروع به غان و غون کرده است و اصوات بی‌صدا و صدادار را به هم می‌چسباند مثل دادا و از حدود شش ماهگی به شنیدن اسمش واکنش نشان می‌دهد.
ممکن است گاهی هم اولین «مامان» و «بابا»ها را از او بشنوید، هرچند مطمئناً شما را بسیار خوشحال می‌کند اما کودکتان هنوز این کلمات را با شما ارتباط نمی‌دهد یعنی نمی‌داند منظور از مامان و بابا شما هستید. این اتفاق کمی دیرتر و حدود یک سالگی رخ می‌دهد.
تلاش‌های کودکتان برای صحبت کردن چیزی شبیه مونولوگ‌های جریان سیال ذهن در یک زبان دیگر به نظر می‌آید که کلمات بی‌پایانی دارد که همگی به هم چسبیده‌اند. ایجاد صدا برای کودکتان هنوز یک بازی است، یعنی او در حال تجربه کردن با زبان، دندان، سقف دهان و تارهای صوتی برای ایجاد انواع صداهای بامزه است.
در این مرحله، چه زبان شما فارسی باشد و چه فرانسه، غان و غون کردن کودک یکسان به نظر می‌آید. شاید متوجه شوید که کودکتان برخی صداها را بیشتر دوست دارد مثل «کا» یا «دا» و آنها را بارها و بارها تکرار می‌کند، زیرا صدای آنها و احساسی را که تلفظشان در دهانش ایجاد می‌کند دوست دارد.
هفت تا ۱۲ ماهگی: اکنون دیگر غان و غون کودک و صداهایی که می‌سازد طوری به نظر می‌رسد که انگار معنایی دارد. این به دلیل آن است که او سعی می‌کند تن‌های صدا و الگوهایی مشابه زبان شما را استفاده کند. با صحبت کردن و کتاب خواندن برای او، این غان و غون و اصوات کودکانه را پرورش دهید.
۱۳ تا ۱۸ ماهگی: اکنون کودک شما یک یا چند کلمه را استفاده می‌کند و می‌داند معنای آنها چیست. او حتی اکنون تن و آهنگ‌های مختلف صدا را امتحان می‌کند و مثلاً وقتی سؤالی می‌پرسد تن صدایش را بالا می‌برد. کودکتان وقتی قدرت بیان نیازهایش را پیدا می‌کند به اهمیت زبان پی می‌برد.
۱۹ تا ۲۴ ماهگی: اگرچه کودک اکنون احتمالاً کمتر از ۵۰ کلمه را به زبان می‌آورد اما معنای کلمات بسیار بیشتری را می‌فهمد و هر روز کلمات بیشتری را یاد می‌گیرد، پس بهتر است مراقب حرف زدن خود و اطرافیانتان باشید. او همچنین ممکن است دو کلمه را به هم بچسباند و جملات ساده‌ای بسازد.
از دو سالگی کودک ممکن است جملات دو تا چهار کلمه‌ای بسازد و ملودی‌های ساده‌ای را بخواند. همچنان که احساس فردیت او بیشتر می‌شود، دربارة چیزهایی که دوست دارد و دوست ندارد و افکار و احساساتش صحبت می‌کند. ضمایر ممکن است او را گیج کند و به همین دلیل شاید به جای «من گرسنه» بگوید «نی‌نی گرسنه».
۲۵ تا ۳۶ ماهگی: کودک نوپای شما ممکن است مدتی برای پیدا کردن حجم و بلندی صدای مناسب برای صحبت کردن درگیر باشد اما خیلی زود آن را پیدا می‌کند. همچنین از این سن استفاده از ضمایری مثل من یا شما را یاد می‌گیرد.
در فاصلة دو تا سه سالگی دایرة واژگان کودک شما وسیع‌تر می‌شود و بیشتر چیزهایی را که به او می‌گویید می‌فهمد. او اسم‌ها و فعل‌ها را به هم می‌چسباند تا جملاتی بسازد مثل «من الان میرم».
وقتی کودکتان به سه سالگی می‌رسد ممکن است به یک سخنگوی ماهر تبدیل شده باشد. او قادر خواهد بود که یک گفت‌وگوی ادامه‌دار با شما داشته باشد و شما هم بیشتر چیزهایی را که می‌گوید خواهید فهمید، حتی وقتی از کودکتان بیشتر از یک کار می‌خواهید، دیگر می‌تواند آن را بفهمد.