کتاب‌هایی که شخصیت انقلابی اعظم طالقانی را بیدار کرد

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نکوداشت اعظم طالقانی، فعال سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و کاندید انتخابات ریاست‌جمهوری با حضور چهره‌های سیاسی و فرهنگی چهارشنبه ۸ خردادماه در سالن حکمت کتابخانه ملی به همت انجمن زنان پژوهشگر تاریخ برگزار شد.

اعظم طالقانی با اشاره به تاثیرپذیری از محیط گفت: در دبیرستان رشته ادبیات فارسی خواندم و همیشه در آن دوران سوالی مطرح بود که محیط در تکوین شخصیت تاثیرگذار است یا وراثت؟ کدام یک از این دو در تغییر و تحولات شخصیت موثرتر است؟ شخص من به این نتیجه رسید که محیط تاثیرگذارتر است و حتی می‌تواند رفتارها، ژن‌ها و شخصیت‌ها را تصحیح کند. من بیشتر کودکی‌ام را تحت تاثیر مادر و مادربزرگم بودم که مرا به کلاس‌های تفسیر قرآن بردند، کلاسی که در آن زنان شیک، آراسته به طلا و جواهرات حضور داشتند که پس از مدتی تغییر کردند و من هم بسیاری از مطالب آن کلاس آویزه گوشم شد.
 
وی با اشاره به شیوه تربیتی آیت‌الله طالقانی افزود: پدرم از سن ۹ سالگی سراغم آمد در حالی که تا قبل از آن مادر، مادربزرگ و خاله در اطرافم حضور داشتند و پس از آن پدرم سعی کرد به من زبان عربی و منطق بیاموزد، برایم آموختن منطق در سن ۹ سالگی قدری دشوار بود و بیشتر مواقع جواب‌های اشتباه می‌دادم و پدرم به خودش فحش می‌داد. اما وقتی کار مثبتی انجام می‌دادم، مرا تشویق می‌کرد، محبت و تشویق پدرم خیلی در من اثر می‌گذاشت. زمانی که علی شریعتی شروع به سخنرانی ‌کرد، پدرم کتاب ۱۱ جلسه درس مشهد شریعتی را برایم آورد و گفت بخوان، می‌گویند این فرد وهابی است! بخوان تا بتوانی بفهمی وهابی است یا خیر. سخن پدرم برای تشویق من به خواندن کتاب بود.  
 
نماینده نخستین دوره مجلس شورای اسلامی ادامه داد: مطالعه کتاب «کنت مونت کریستو» تاثیر بسیاری بر من گذاشت، کتابی که نگاهی به انقلاب کبیر فرانسه داشت و من در ۱۱ سالگی به مدت یک ماه کتاب را خواندم، کتابی که با خواندن آن سیاه‌چال‌های فرانسه و شکنجه‌های انقلابیون را در ذهنم تداعی می‌کردم و مرور این نکات تاثیر سازنده‌ای بر شخصیتم داشت. بعدها کتاب «نان و شراب» اثر اینیاتسیو سیلونه را با ترجمه محمد قاضی مطالعه کردم که بر من تاثیر فوق‌العاده‌ای داشت که تصور می‌کنم هنوز در بازار کتاب موجود باشد. در «نان و شراب» فردی انقلابی که لباس کشیشی به روستاها رفت و در لباس کشیشی به آموزش و آگاهی روستائیان پرداخت و مردم را روشن کرد. بنابراین خواندن کتاب‌هایی که برخی از آنها اشاره کردم در ساختن و سازندگی شخصیت من تاثیر شگرفی داشتند.
 
اعظم طالقانی، آقازاده‌ای بی‌بهره از رانت!
شهیندخت مولاوردی در بخش دیگری از این نکوداشت اظهار کرد: اعظم طالقانی تلاش بسیاری کرد تا در ساختن شخصیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خودش زیر سایه پدر و خانواده نماند، به طوری که وقتی آقازادگی مد نبود، اعظم طالقانی آقازاده بود، اما بدون برخورداری از مواهب آقازادگی؛ رانت‌خواری و ریزه‌خواری. بنابراین بخشی از شخصیت قابل تحسین و کوشا و پیگیر را به رسالت خانوادگی و زن بودن اعظم طالقانی ربط می‌دهم هر چند آقازادگی بارها بالای جانش می‌شود و تاوان آن را بارها پرداخت.
 
وی با تاکید بر سیاسی‌ترین فرزند آیت‌الله طالقانی افزود: حرکت بانو اعظم در مسیر سیاست، اجتماع و فرهنگ به مرور شخصیتش را به جایی رساند که به سیاسی‌ترین فرزند آیت‌الله سیدمحمود تبدیل شد و شاهد هستیم در برخی مقاطع نامش بیش از سایر فرزندان بر سر زبان‌ها می‌افتد. از سویی اوج کنشگری‌اش را در انتخابات ریاست‌جمهوری می‌بینیم و دغدغه همیشگی‌اش در تعیین تکلیف واژه رجل سیاسی. به نظرم اگر همین دغدغه را دنبال کنیم، حتی اگر بانو طالقانی هیچ کار بزرگ دیگری انجام نداده باشد، قابل تامل‌تر از سایر فعالیت‌هایش است، فعالیتی که هنوز ادامه می‌دهد و امیدواریم روزی به نتیجه برسد. اگرچه قبل از آنکه بررسی دقیقی داشته باشم، حرکت بانو طالقانی را در این زمینه، حرکتی نمادین می‌دانستم اما مصاحبه‌ای یافتم که در آن اشاره کرده «من این کار را نمادین نمی‌دانم و می‌خواهم رویه اشتباهی که در تفسیر واژه رجل و تعیین کاندیداهای ریاست‌جمهوری رایج شده، به چالش بکشانم. اگرچه اعتقاد دارم نباید این اعتراض و چالش تنها ویژه زنان باشد بلکه تمام مردان مومن و معتقد نیز باید معترض به این وضعیت باشند. من تا زنده‌ام در این انتخابات شرکت خواهم کرد و به تفسیر ناعادلانه و مردانه از این واژه معترض هستم.»
 
دستیار سابق رئیس‌جمهوری در حقوق شهروندی به زنی واکر به دست مصمم برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری اشاره کرد و گفت: اعتراض و به چالش کشاندن انتخابات ریاست‌جمهوری نشان از سماجت، جسارت و پیگیری اعظم طالقانی دارد. مبارزه‌ای که خیلی آرام و بی‌هیاهو از سال ۷۶ آغاز و برای نخستین بار در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد و رد صلاحیت شد که پس از بیانیه‌ای صادر کرد. با این حرکت زنانی وارد این مسیر شدند و در دوره‌های بعد افزایش پیدا کردند. اگرچه همه رد صلاحیت شدند و این رد صلاحیت به این شکل توضیح داده شد که رد صلاحیت زنان نه به دلیل جنسیت و زن بودن بلکه زنان ثبت‌نام کرده در فهرست رجال به معنای نخبگان سیاسی قرار ندارند.
    
مولاوردی به حضور ویژه زنی با واکر در محل ثبت نام نامزدهای ریاست‌جمهوری اشاره کرد: بانو طالقانی سال ۸۴ نیز در محل ثبت‌نام نامزدهای ریاست‌جمهوری حاضر و دوباره رد صلاحیت شد. اما این بار تنها به بیانه اکتفا نکرد و در خیابان پاستور تحصن کرد که گروه‌های مختلف زنان به او پیوستند و در همان زمان مطبوعات از این حرکت به جنبش زنان یاد کردند. قبل از آن نیز تحصن ۶ ساعته‌ای مقابل زندان اوین داشت و در آنجا به صراحت از همه می‌خواهد که او را همراهی نکنند. شاید این به دلیل آن بود که نمی‌خواستند سایرین را به تحمیل هزینه‌ای وادار کنند. اما سال ۹۶ پس از دو دوره وقفه در ثبت‌نام انتخابات ریاست‌جمهوری، دوباره به میدان برمی‌گردد و این بار با واکر پله‌های وزرات کشور را طی کرد که این نحوه حضور جلب توجه کرد و نشان از ثبات‌قدم در تصمیمش برای تعیین تکلیف واژه رجل سیاسی داشت هر چند سال ۹۵ شورای نگهبان در تحقق سیاست‌های کلی انتخابات فراخوان داده بود که طبق جزء بند ۵ سیاست‌های کلی انتخابات معیارهای رجل سیاسی باید مشخص می‌شد. انتظار داشتیم که در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری این معیارها تائید شود اما به هر دلیلی این انتظار برآورده نشد و این فراخوان نیز به تدریج از دستور کار خارج شد و موضوع از تب و تاب افتاد و در نهایت هنوز ما همان وضعیت را داریم.  
 
رجال سیاسی، تدبیر آیت‌الله بهشتی در قانون اساسی
لطف‌الله میثمی، به عنوان یکی دیگر از سخنرانان گفت: درباره پیشینه بحث «رجال سیاسی» در پیش نویس قانون اساسی برای حضور زنان محدودیتی وجود نداشت. امام خمینی(ره) نیز گفته بودند با حضور زنان در انتخابات ریاست جمهوری مشکلی ندارند. اما برخی علما اشکالاتی وارد کردند و در این میان مرحوم آیت الله بهشتی چاره‌ای اندیشید و کلمه «رجال سیاسی» را قرار داد به معنی افرادی اعم از زن و مرد که در سیاست ایفای نقش می‌کنند.
 
وی افزود: با این حال اعظم طالقانی سال‌های زیادی در عرصه سیاست و اجتماع فعالیت کرده و یکی از ویژگی‌های بارزش پیگیری و سماجت بر انجام کارهاست. چنانکه با داشتن مشغله و مشکلات بسیار دست به تشکیل گروه‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی زد و در زمینه فعالیت‌های حزبی نیز کوشا و فعال است، بدون اینکه از سایر مسئولیت‌هایش غفلت کند.  
 
بی‌اعتنایی رسانه ملی به نکوداشت اعظم طالقانی
پروانه سلحشور با انتقاد از صداو سیما بیان کرد: درباره بیشتر ویژگی‌های بانو طالقانی صحبت شد، به جز مادر بودنش. طالقانی علاوه بر اینکه زنی جسور، پیگیر، دارای فعالیت سیاسی و اقتصادی و فرهنگی است، مادری نمونه به شمار می‌آید که در خانواده و اجتماع به خوبی ظاهر شد. در این جامعه که طالقانی رشد و نمو کرد و هم در سنگر خانه و سیاست نقش فعال داشت، مردان به ما می‌گویند زنان نمی‌توانند فعالیت سیاسی داشته باشند و بهتر است در حیطه خانواده فعال باشند. اما ما می‌گوییم بگذارید مانند الگویمان اعظم طالقانی مادری نمونه و فعال مدنی باشیم و برای کشورمان مادری کنیم. امروز سینه مالامال از درد است زیرا امروز این نکوداشت باید در سالن اجلاس برگزار می‌شد و از صدا و سیما پخش مستقیم. باید پرسید زمانی که طالقانی مبارزه می‌کرد، داعیه‌داران جمهوری‌اسلامی کجا بودند؟!

گزارش تکمیلی این مراسم متعاقبا ارسال می‌شود.

این مطالب را به اشتراک بگذارید: