توجه به ادبیات داستانی از الزامات طرح‌های توسعه فرهنگی است

در ابتدای این نشست، سیدناصر اسحاقی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل ضمن تبریک روز قلم بر قلمداران و داستان‌نویسان، با ابراز خرسندی از آغاز این سلسله نشست‌ها، گفت: اینکه جمعی به صورت خودجوش و از سر علاقه برگزاری چنین جلساتی را پیگیری می‌کنند، مایه مباهات است و برگزار شدن هیأتیِ این گردهمایی، بر غنای آن می‌افزاید.

وی افزود: اگر داستان وارد گفتمان روزمره ما شود، برای غنای فرهنگی استان کارساز خواهد بود. داستان از ملزومات طرح‌های توسعه فرهنگی است؛ یعنی رمان، قصه فیلم، تئاتر، موسیقی و در یک کلام «هنر» در کنار طرح‌هایی چون پتروشیمی، منطقه آزاد مرزی، راه آهن و … توسعه را ممکن و محقق می‌سازد.

اسحاقی ادامه داد: رمان زاییده تفکرات انسانی والاست؛ انسانی که از هم‌ردیف‌های خود چندین برابر بالاتر، بیشتر، عمیق‌تر و دورتر می‌بیند و از چشم‌انداز خود تحفه‌ای برای بقیه می‌آورد یا آنها را با خود به فضای کشف‌نشده مطلوب خیال و رؤیا می‌برد.
 

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل اضافه کرد: در دیگر نقاط دنیا از کتاب داستان، فیلم می‌سازند و از بزنگاه‌های آن، تحول فرهنگی آفریده می‌شود و در جامعه اتفاق می‌افتد.

وی تصریح کرد: ملت ایران از نظر داشته‌های فرهنگی و تمدن غنی است و در حوزه ادبیات نیز هیچ ملتی دارایی ایران را ندارد. گنجینه‌هایی مثل شاهنامه و بزرگانی چون حافظ و سعدی و مولوی و شیخ صفی و شبستری، تاریخ ادبیات ایران را در صف نخست مدعیان این حوزه قرار داده است.

اسحاقی افزود: ایران دارای درّ و گوهرهای گرانبهای ادبی است اما از این دارایی‌ها برای امروز بهره لازم را نبرده‌ایم؛ برای مثال، شیخ صفی‌الدین اردبیلی چهره تاریخی- سیاسی نیست و لازم است از زندگینامه، پندنامه‌ها و ارشادات وی برای اقشار و گروه‌های سنی مختلف، داستان ساخت و نوشت؛ به عبارتی اینکه شرح آن را بازنویسی و بازگو کنیم نیاز امروز است.

وی با تأکید بر اینکه داستان‌نویسان نگاه تمدن‌ساز به موضوعات داشته باشند، بیان کرد: امروز غواصی می‌خواهیم که بگردد، گوهرهای موجود در این دریا را بیابد و صید کند؛ از این رو بهتر است هرکسی از سویی وارد شود.

کاظم نظری بقا نیز در این جلسه گفت: اینکه امروز از مکتب اردبیل صحبت می‌شود، تحمیل نیست؛ عشق است. در آثار بایرامی و غفارزادگان بومی‌نویسی و بومی‌گرایی در جریان است و این نشان می‌دهد که اگر با ذره‌بین نگاهی به ادبیات داشته باشیم، در لایه‌های باطنی اردبیل، مکتبی را شاهدیم که در آثار دیگر مناطق کم‌رنگ‌تر است.

این مدرس دانشگاه اذعان کرد: غفارزادگان به عنوان کسی که یکی از آثارش (فال خون) در آمریکا ترجمه شده یا همین کتاب در دست بررسی «ما سه نفر هستیم» که جایزه بیست سال ادبیات داستانی را به خود اختصاص داده، به حد بسیار زیادی برای این شهر و این منطقه فخرآفرینی کرده است.

وی از داستان نویسان حاضر در جمع خواست تا در آثار خود به زبان مادری نیز توجه و اهتمام بیشتر داشته باشند.

یعسوب محسنی نیز در این نشست اظهار کرد: نگرش هویت‌سازی سبب ماندگاری اثر می‌شود و در بحث بومی‌گرایی این قابلیت وجود دارد. مخاطب چه خاص و چه عام، مهم است و خوب است که اهمیت آن فراموش نشود.

این داستان‌نویس اضافه کرد: اگر تحلیل داستان و رمان و نظریه‌هایی در این باره در این جلسات اتفاق بیفتد، نتیجه بهتری را شاهد خواهیم بود.

محسنی همچنین داشتن اعتماد به نفس و جهان‌بینی را از جمله اصول لازم برای داستان‌نویسی متعهد دانست.

رضا کاظمی نیز در مقام گرداننده کارگاه بیان کرد: اینجا کلاس آموزشی نیست؛ محفلی برای داستان‌نویسان است تا بده بستانی با هم داشته باشند.

این داستان‌نویس در توضیح چگونگی برگزاری این کارگاه‌ها گفت: نخستین پیشنهاد برای برگزاری سلسله نشست‌های ماه و داستان از سوی معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و چنان که از نامش پیداست قرار است ماهی یک بار عصرگاهان یکشنبه تشکیل شود.

وی ادامه داد: محوریت نشست‌های ماه و داستان، بررسی  یک کتاب شاخص خواهد بود و اولویت با نویسندگان صاحب سبک اردبیل و مکتب اردبیل است.

وی اضافه کرد: این جلسات و نشست‌های داستانی به صورت ورکشاپ و کارگاهی در موضوعی خاص و از پیش اعلام‌شده برگزار می‌شود.

در پایان محمدپور، معاون فرهنگی فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل اظهار امیدواری کرد کتاب حاصل از تلاش نویسندگان حاضر در این کارگاه‌ها در پایان سال گردآوری و برای چاپ از سوی اداره کل ارشاد استان حمایت شود.

بنا بر این گزارش، در بررسی کتاب «ما سه نفر هستیم» اثر داوود غفارزادگان، دیگر نویسندگان حاضر در جمع بر تأثیر حال و هوا و جغرافیای منطقه آذربایجان در اغلب داستان‌های این نویسنده اتفاق نظر داشتند و زبان روان و ساده‌فهم وی را از نقاط مثبت روایت‌های وی برشمردند.