توانایی حل مسائل محیط‌زیستی را به کودکان آموزش دهیم

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «خانم تمساحی معروف به مامان گاندو، دارای پوست زیتونی رنگ مایل به قهوه‌ای، با پوزه پهن، یک دم خیلی قوی، قد دو متر و چهل و پنج سانتی متر و بسیار خجالتی اما باهوش، اهل سیستان و بلوچستان، رودخانه سرباز، توسط شکارچی حیوانات اسیر شده است. هر کس اطلاعی دارد به پسرش گاندو خبر بدهد تا از نگرانی دربیاید.»
کتاب «نامه‌های گاندو؛ تمساحی از سیستان و بلوچستان» اثر معصومه یزدانی با این اعلامیه شروع می‌شود و با سفر گاندو به شهرهای مختلف ایران ادامه پیدا می‌کند تا مخاطبان کتاب را در قالب داستان و با زبان طنز با جانوران بومی ایران و مشکلاتشان آشنا کند. مشکلاتی که بیشترشان را انسان‌ها ایجاد کرده‌اند. این کتاب به تازگی از سوی بخش کودک و نوجوان انتشارات فنی ایران (کتاب‌های نردبان) منتشر شده است. به این بهانه به گفت‌وگو با معصومه یزدانی، نویسنده حوزه کودک و نوجوان، پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
 
چرا شخصیت گاندو را برای داستان‌تان انتخاب کردید؟
به نظر من علاوه بر اهمیتی که گاندو از نظر محیط زیستی داشت شخصیت داستانی خیلی خوبی هم داشت. اینکه با وجود جثه بزرگش ذاتا حیوان خجالتی است. اینکه در عین آرام و کند بودن ناگهان و به سرعت شکار می‌کند برایم جالب بود و چون آن موقع گاندو خیلی معرفی نشده بود دوست داشتم درباره‌اش بنویسم و مخاطبان کودک را با گاندو آشنا کنم. جغرافیای زیست گاندو هم برایم خیلی مهم بود. سیستان و بلوچستان در عین سادگی و محرومیت پر است از رنگ و زیبایی. هم در طبیعتش هم در صنایع دستی و لباس‌های زیبای زنان و دخترانش که برای من خیلی جالب بود. دوست داشتم به بهانه گاندو سفری اگر چه ذهنی به این استان داشته باشم و خودم را در آن فضا حس کنم.
 
شخصیت‌های دیگر داستان چطور انتخاب شده‌اند؟
سایر گونه‌های جانوری که در کتاب حضور دارند با کمک کارشناس محیط زیست انتشارات نردبان، حمیدرضا میرزاده، انتخاب شد تا ضمن آشنا کردن مخاطب کودک و نوجوان با گونه‌های جانوری بومی ایران بچه‌ها را نسبت به مراقبت و حفظ آن‌ها ترغیب کند. اکثر این جانوران بومی ایران هستند و ویژگی‌های خاصی دارند. مثلا حشره‌خوار کوتوله با قدی اندازه یک چوب کبریت کوچکترین پستاندار جهان است. یا زاغ بور که پرنده بومی ایران و در معرض خطر انقراض است. مسیر حرکت گاندو هم با توجه به زیستگاه این جانوران انتخاب شد.
 
 

داستان این کتاب با زبان طنز و در قالب پیامک و ایمیل‌هایی که گاندو برای مربی و دوستش می‌فرستد روایت می‌شود، چرا این شیوه روایت را انتخاب کردید؟
در انتخاب این شکل از روایت سعی داشتم که فاصله مولف و مخاطب را کم کنم تا مخاطب با حس نزدیکی و همذات پنداری بیشتری کتاب را بخواند و امیدوار بودم که دغدغه‌هایی که در پشت تالیف این کتاب برای من و ناشر بوده اینطوری بهتر به مخاطب منتقل شود. در بعضی قسمت‌ها گاندو عکس‌هایی برای دوستش می‌فرستد که زحمت این تصویرها را عاطفه فتوحی کشیده است. البته من این کتاب را سال ۱۳۹۲ نوشتم ولی به دلیل اینکه چاپ کتاب پنج سال تمام زمان برد بعد از ایمیل و پیامک، راه‌های ارتباطی دیگری هم به وجود آمد که اگر قرار بود دوباره بنویسم حتما از آن‌ها هم استفاده می‌کردم.
 
در طول داستان ردپای آموزش مهارت‌های زندگی را هم می‌بینیم، آیا به این دلیل است که اغلب کتاب‌هایی که می‌نویسید در حوزه مهارت‌های زندگی است؟
بله. غیر از محیط زیست که مسئله اصلی کتاب و بالطبع من و ناشر بوده موقع نوشتن گوشه چشمی هم به مهارت‌های زندگی به‌‌ویژه مهارت حل مسئله و همدلی داشته‌ام هم به خاطر این که دغدغه اصلی من مهارت‌های زندگی و عدم وجود آموزش کافی در این باره است و هم چون فکر می‌کنم معرفی صرف، برای حل کردن مشکلات امروز در هر زمینه‌ای مخصوصا محیط زیست کافی نیست و در کنارش باید توانایی حل مسئله و حس همدلی و نوع دوستی هم به مخاطب آموزش داده شود. برای همین گاندو دنبال متهم کردن شکارچی و انسان‌هایی که به او و دوستانش آسیب زده‌اند نیست، او بیشتر دنبال راه نجات است و در آخر داستان هم موفق می‌شود.
 
انتشارات فنی ایران (کتاب‌های نردبان) کتاب «نامه‌های گاندو؛ تمساحی از سیستان و بلوچستان» را با تصویرگری عاطفه فتوحی با شمارگان هزار نسخه و قیمت ۲۰ هزار تومان به چاپ رسانده است.

این مطالب را به اشتراک بگذارید: