| محمدعلی فلاح علی‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، در معرفی یکی از آثار خود با عنوان «تأویل‌گرایی در انحرافات مهدویت»، گفت: بررسی جایگاه تأویل نصوص دینی همواره محل مناقشه و گفتگوی علمی بوده است؛ چنانچه در علوم مختلفی نظیر علوم قرآنی، تفسیر، علوم حدیث، اصول فقه، فلسفه، کلام و عرفان اسلامی مورد توجه قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه تأویل از ابتدای کاربرد آن در معنای لغوی تا معنای اصطلاحی‌اش دارای سیر تطور ویژه‌ای است، افزود: من در کتابم، تأویل را به معنای برداشت‌های باطنی از متن مقدس به کار برده‌ام؛ اعم از اینکه در قالب مفهوم یا مصداق و مراد متکلم یا حتی حکمت و سبب نزول باشد. وی ادامه داد: فرقه‌های انحرافیِ مدعی مهدویت، با عدم رعایت ضوابط تأویل صحیح و با توجه به ظرفیت ذاتی تأویل در ایجاد فرصت سوء‌استفاده از نصوص دینی به جهت توجیه عقائد فرقه‌ای و تثبیت ادعای مهدویت رهبران فرقه از تأویل نصوص دینی بهره کامل برده‌اند که از این شیوه نادرست در این رساله، به تأویل‌گرایی فرقه‌ها یاد شده است. فلاح علی‌آباد افزود: در ابتدای این اثر بنا به ضرورت، جایگاه تأویل در معارف اسلامی و تبیین ضوابط تأویل مورد توجه قرار گرفته است، سپس به تحلیل و گونه‌شناسی تأویل در موضوع مهدویت پرداخته شده است. نویسنده کتاب تأویل‌گرایی در انحرافات مهدویت ادامه داد: بر اساس نتایج این جستار می‌توان گونه‌های متنوعی را بر این موضوع برشمرد؛ در این راستا گونه‌های تأویل‌گرایی فرقه‌ها از حیث موضوع تأویل شده و مفاهیم کلیدی مهدویت و موارد دیگری نظیر انواع شیوه‌های تأویلی، تنوعات فرجام تأویل، انواع تأویل با توجه شخص تأویلگر قابل ذکر است. وی با اشاره به ویژگی‌ها و شاخصه‌های تأویل‌گرایی فرقه‌ها ادامه داد: استفاده از نصوص متشابه، ضعیف و متأخر در تأویل، ذوق‌گرایی و استنادات بدون دلیل، از مهمترین شاخصه‌های قابل ذکر است. فلاح علی‌آباد با بیان اینکه پژوهش حاضر از پیامدها و راهکارهای مقابله با فرقه‌های انحرافی نیز غافل نشده است، تصریح کرد: از پیامدهای فرقه‌های انحرافی، می‌توان به پیامدهایی چون تفسیر به‌رأی، در هم ریختن نظام امامت، داخل شدن عقاید موهوم در دین، نفی شریعت و اباحی‌گری و بسترسازی ظهور مدعیان جدید اشاره کرد. راهکارهای مقابله با فرقه‌های تأویل‌گرا نیز در چهار بخش راهکارهای علمی-پژوهشی، فرهنگی، اجتماعی و عملیاتی قابل ذکر است. نویسنده کتاب تأویل‌گرایی در انحرافات مهدویت ادامه داد: حاصل این تلاش، توجه عمیق به فصل مشترک فرقه‌ها در تأویل‌گرایی است که می‌تواند الهام‌بخش یک متد در جهت خلع سلاح این جریانات از ابزار تأویل و آگاهی بخشی عمومی نسبت به این آموزه باشد. یادآوری می‌شود، کتاب تأویل‌گرایی در انحرافات مهدویت به قلم محمدعلی فلاح علی‌آباد در ۴۱۲ صفحه، از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با قیمت ۵۵ هزار تومان به‌تازگی منتشر شده است. |
 |
