محمدکیا کیانیان، عضو هیات علمی دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان و نویسنده کتاب «فرهنگ لغات بیابان و علوم محیطی» در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره این اثر گفت: دانش شناخت بیابانها و مناطق خشک جزو آن دسته از علومی است که دامنه واژگان گستردهای دارند که در هیچ فرهنگ لغات و کتابی به صورت یکجا وجود نداشت. سالها بود که جای خالی چنین کتابی در این رشته علمی احساس میشد و از زمانی که من این کمبود را در فضای دانشگاهی و تحقیقاتی درک کردم استارت کار زده شد و نزدیک به ۱۰سال لغات مربوط به این علم را از منابع لاتین و مقالات گردآوری کردم.
وی افزود: تمام مراحل بازبینی و تغییرات کتاب در طول این ۱۰سال انجام شد. علت توجه من به چنین کتابی این بود که با توجه به اینکه ارتباط گستردهای با دانشگاهیان و فضای علمی دارم این نیاز دیده میشد که در حوزه شناخت بیابانها چنین فرهنگ لغاتی باید نوشته شود.
کیانیان گفت: آن دسته از واژگانی که مربوط به رشته محیطزیست و اقلیمشناسی است هم که از نظر ریشه لغات به دانش بیابانشناسی مرتبط است در کتاب آورده شده است. همانگونه که اشاره کردم تالیف این اثر نزدیک به ۱۰سال طول کشید و حدود ۴هزار واژه در آن گردآوری شده است. لازم به ذکر است که نمونه خارجی هم در این عرصه وجود ندارد.
وی در پاسخ به این پرسش که ارزیابی شما از رشتههای علوم محیطی در شرایط فعلی فضای علمی کشور چیست گفت: در کل رشتههای علوم محیطی تا حد زیادی در ایران مهجور مانده است. در کشورهای پیشرو به علت اهمیت تولید غذا و بهرهوری صحیح از محیط طبیعی به موازات آن رشتههای اینچنینی برایشان اهمیت زیادی دارد و رشتهای مانند اقلیمشناسی و شناخت بیابانها در کشورهای پیشرفته کاربردیتر است. ما شاید به لحاظ تئوریک پیشرفتهایی در سالهای اخیر کرده باشیم اما فاصله زیادی تا کاربردی شدن آن در کشور خود داریم.
وی ادامه داد: در اغلب کشورهای پیشرو در حوزه علوممحیطی نیاز انسان به هوای خوب و خاک خوب اولویت زیادی برایشان دارد تا یک خودرو خوب. اما کشورهای درحال پیشرفت حامل بیشترین تخریب محیط طبیعی برای ساخت صنایع خود هستند برای مثال ما هنوز نتوانستهایم در مصرف آب مکانیزم استانداردتری را به کار بگیریم و هنوز در مصرف بیرویه آب در کشور رکورددار هستیم و بیشتر از هر جای دیگر است. در حقیقت این کشورها نیاز به اصلاحات مبتنی بر علم دارند تا پیشرفت صنایع در طیفهای گسترده.
وی درباره آگاهی عموم مردم از اخبار مبتنی بر علوم محیطی گفت: مردم به علت رسانهای نشدن برخی اخبار در زمینه دانش محیطی به ویژه کشورمان آگاهی زیادی پیدا نمیکنند مگر آنکه خودشان بر اساس علاقه خود پیگیر باشند و بخواهند که در آن اطلاعات کسب کنند. |