خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- مسعود بهزاديراد، كارشناس ارشد گردشگري: زندگي مدرن امروز انسان شهري را به سمت روزمرگي كشانده و زندگي صنعتي روندی کسل کننده برای او پدید آورده است. انسان شهرزده برای رسیدن به آرامش و درک لذت حس حضور در طبیعت به آن پناه میبرد تا فشارهای حاصل از زندگی شهری و صنعتی را کاهش دهد. میل به حضور در طبیعت و بهرهمندی از مواهب آن، روزبهروز در حال افزایش است.
در اين ميان توجه به گردشگری در طبیعت و حفاظت از آن با مفاهيمي همچون اكوتوريسم، گردشگري پايدار، بوم گردي و … اهميتي دو چندان يافته و آموزش گردشگران در حفظ و نگهداري از طبيعت، به خصوص در ايام نوروز مقوله اي اجتناب ناپذير در امر گردشگري پايدار است.
اكوتوريسم تعاريف متعدي را شامل ميشود از نظر ریشه لغوی از دو جزء Eco و Tourism ساخته شده است که پیشوند eco برگرفته از ریشهای یونانی به معنی تلفيقي از مفاهیم محیط زیست و زیستگاه و tourism به معنای گردشگری است.
اکوتوریسم سفری است مسئولانه به مناطق طبیعی که موجب حفظ محیط زیست و بهبود کیفیت زندگی مردم محلی شود. در اکوتوریسم انگیزه اصلی مشاهده و احترام به طبیعت است و تفاوت آن با طبيعت گردي در اين است كه طبيعت گردي نسبت به اکوتوریسم مفهوم فراتری دارد و به تمام بازدیدها و فعالیتهایی که در دامن طبیعت انجام میشود، صرف نظر از پایدار بودن یا نبودن آنها اطلاق میشود.
ایران کشوری است با طبيعتي چهارفصل شامل کوه ها، دریاچهها، جنگلها، غارها، انواع گونههای جانوری و گیاهی خاص، چشمههای آب معدنی و جزایر متعدد در جنوب و سواحل زیبا در شمال. اینها همه موجب شده تا ایران کشوری جذاب برای بازديدكنندگان باشد.
سرزمین پهناور ایران داراي شرایط اقلیمی، اکوسیستمهای متنوع و چشماندازهای زیبایی است که برای گردشگران علاقهمند به اکوتوریسم و طبیعت گردان فرصت منحصر به فردی به شمار میآید. همچنين با گذر به فاصلهاي نه چندان دور در اين سرزمين، اقليم، گويش، فرهنگ و… تغيير ميكند كه اين خود نشاني از گوناگوني تنوع در ايران است. از این رو اين گستره فضایی مقوله اي بسيار متنوع است.
نوروز نيز نماد همزیستی ایرانیان با طبیعت است و فرصتي است كه در ايران مردم به دامان طبيعت رفته و با گشت و گذار و دوري از نقاط شهري طراوت و شادابي به زندگي خود ميبخشند. در اين ميان توجه به حفاظت از طبيعت و گردشگري مسئولانه نيز از اهميت بالايي برخوردار است.
راهنمايان تور در بین فعالان صنعت گشردشگری نقش بسزايي در حفظ و نگهداري از طبيعت دارند. آن ها باید کاهش اثرات منفی حضور خود و گردشگران در طبیعت را در سرلوحه برنامههای خود قرار دهند. مسلما حضور انسان در طبیعت آسیبهای متنوعی دارد که با دقت عمل در مدیریت و برنامهریزی سفر میتوان آن را مسئولانهتر کرد تا آسیب کمتری وارد شود. گفته ميشود تنها چيزي كه بايد از يك اكوتوريست در طبيعت جا بماند رد پاي او و عکسها و خاطرات سفر است.
واضح است كه اكوتوريستهايي كه در قالب خانوادههاي گردشگر نوروزي به مناطق طبيعي رهسپار ميشوند، بايد مانند يك گردشگر حرفهاي عمل كرده و در احترام به طبيعت، برخورد مسئولانه و حافظ محيط را داشته باشند. هر چند اندك ولي قدمهايي كه در آموزش و حفظ توسعه محيط زيست برداشته شود، منتج به تقويت گردشگري پايدار ميشود. يعني از منابع و امكانات موجود به نحوي استفاده ميشود كه نسلهاي آتي نيز در استفاده از اين منابع مشكلي نداشته باشند.
تمركز بر گردشگري پايدار مستلزم اهميت دادن گردشگران به اين مقوله است كه در فرهنگ، آموزش، توجه و اهميت به جامعه ميزبان در استفاده از طبيعت رخ مينمايد. همچنين پيشرفت در اين مورد نتايج درخشاني در ديگر بخشهاي صنعت گردشگري خواهد داشت. |