کتابی که با چهار دست و دو سر نوشته شده است/اولین کتاب از فرمانده مارکوس به زبان فارسی

افسانه قربان زاده در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره کتاب «مرده‌های بی‌قرار» بیان کرد: ترجمه کتاب «مرده‌های بی‌قرار» را مدیر انتشارات ناهید به من پیشنهاد کرد. بعد از مطالعه کتاب، من به جذابیت‌های کتاب پی بردم و احساس کردم باید این کتاب را ترجمه کنم. ماجرای کتاب در کشور مکزیک اتفاق افتاده است، بنابراین، فضای داستان به لحاظ مکانی و فرهنگی چندان به ما نزدیک نیست. اما وقتی کتاب را مطالعه کردم، متوجه شدم به‎رغم این فاصله‌ها، پیام کتاب و آنچه بیان می‌کند، درواقع فراتر از هرگونه مرز جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی است.

وی درباره مضمون کتاب گفت: کتاب درباره رنج بشر است، درباره مشکلاتی است که انسان در تمام جوامع بشری با آن روبه‌روست. هرجا ثروتی هست- منابع طبیعی، آب، نفت و … سودجویانی هستند که منافع مردم منطقه را تضعیف کنند و ثروتشان را به یغما ببرند. هرجا جوامع انسانی وجود دارد، خوبی و بدی هم وجود دارد. انسان این اختیار را دارد که خودش انتخاب کند، خوب باشد، یا بد. بدی چهره آشکاری ندارد و شما در جایی که متصور نمی‌شوید، بین آنانی که انتظارش را هم ندارید ممکن است بدی را ببینید.

این مترجم در ادامه افزود: این کتاب دارای لایه‌های عمیق معنایی است، و به نظر من یک‌بار خواندن، برای رسیدن به این لایه‌های پنهان معنایی کافی نیست. من برای ترجمه این کتاب که مملو از کنایات، عبارات و اصطلاحات گوناگون است، به طور مکرر به منابع مختلف مراجعه کرده‌ام. در کتاب، از افراد بسیار متعددی نام برده شده، از شخصیت‌های هنری، فرهنگی و سیاسی گرفته، تا اسامی مکان‌ها و غذاهای مختلف؛ برای اینکه خواننده با فراغ خاطر بتواند داستان را دنبال کند، حدود ششصد پاورقی برای کتاب نوشته‌ام و اطلاعات لازم را در اختیار خواننده قرار داده‌ام.

قربان‌زاده در پاسخ به سوالی که درباره دو نویسنده این اثر بود گفت: کتاب دو نویسنده دارد و در بخشی از آن هم اشاره شده است که این کتاب با چهار دست، بیست انگشت، دو سر و دنیاهای گوناگون نوشته شده است؛ و همین بر پیچیدگی کتاب اضافه می‌کند.
 

فرمانده مارکوس

مترجم کتاب «تکه‎های گمشده» درباره فرمانده مارکوس یکی از دو نویسنده کتاب  «مرده‌های بی‌قرار» اظهار کرد: فصل‌های فرد کتاب را فرمانده مارکوس، رهبر و سخنگوی زاپاتیست‌ها نوشته است. از مارکوس کتاب‌های متعددی در جهان چاپ شده، اما این اولین بار است که کتابی از او به زبان فارسی ترجمه شده است. همان‌طور که در پشت جلد کتاب نوشته شده، مارکوس یکی از بهترین نویسندگان آمریکای لاتین در دهه‌های اخیر است و قدرت کلام وی با گابریل گارسیا مارکز مقایسه شده است.

او همچنین درباره نویسنده دیگر این کتاب، پاکو ایگناسیو تایبو پسر گفت: فصل‌های زوج کتاب را پاکو ایگناسیو تایبو پسر، رمان نویس، و فعال سیاسی مکزیکی – اسپانیایی نوشته است، تایبو متولد اسپانیاست و در مکزیک زندگی می‌کند. او نویسنده کتاب‌های بسیاری است و جوایز بسیاری برده است، از جمله جایزه داشیل همت، و به دلیل نگارش «بیوگرافی چگوارا» جایزه بانکارلا را دریافت کرده است.

این مترجم در پاسخ به سوالی که از او درباره مشکلات ترجمه این اثر پرسیده شد بیان کرد: اینکه کتاب را دو نویسنده متفاوت نوشته‌اند، بر پیچیدگی کتاب اضافه کرده است. به طور کلی این کتاب نگارش ویژه‌ای دارد، خصوصا در بخش‌هایی که مارکوس نوشته است، او شخصیتی خلق کرده که از منطقه چیاپاس، در جنوب شرقی مکزیک می‌آید و نحوه صبحت کردنش خاص است. شخصیت بخش‌هایی که ایگناسیو تایبو نوشته هم کارآگاهی است که ویژگی‌های مخصوص به خود دارد، تمام تلاش من این بود که سبک نگارش کتاب حفظ شود.

                           

وی در ادامه افزود: این دو شخصیت متفاوت، هر کدام مسیری را دنبال می‌کنند، تا اینکه در  یک بخشی از کتاب با هم همسو می‌شوند و درواقع تصمیم می‌گیرند که با هم به دنبال بدی و شرارت بروند، همان چالشی که انسان‌ها درتمام جوامع بشری با آن دست به‌گریبانند. درواقع نقطه اوج کتاب در همینجاست، جایی که بدی و شرارت  از دیدگاه شخصیت‌های مختلف و در میان سطوری که آنها نگاشته‌اند تعریف می‌شود. از جمله ترانه «گارد سویل» از فدریکو گارسیا لورکا، دن کیشوت سر وانتس،  کتاب «قهرمان» ویسنته روجو و…..
 
افسانه قربان‌زاده در پایان گفت: گاهی برای فهمیدن بعضی از کنایات و اشارات، با جست‌وجو در اینترنت هم به جواب نمی‌رسیدم، مثلا برای اینکه دقیقا مطمئن باشم منظور از هیئت حاکمه خوب و هیئت حاکمه بد، که در کتاب به آن اشاره شده است، چیست؟ از طریق یکی از دوستانم، به طور غیر مستقیم، با فردی در خود ایالت چیاپاس تماس گرفتم  تا به جواب درست برسم. اشاره به اسامی بسیار متعدد در کتاب، مرا بر آن داشت که در کنار ترجمه، مرتب تحقیق و مطالعه داشته باشم، تا بتوانم اطلاعات درستی به خواننده بدهم. حتی برای تلفظ درست اسامی هم تلاش بسیاری کرده‌ام.
 
انتشارات ناهید کتاب «مرده‌های بی‌قرار» اثر فرمانده مارکوس و پاکو ایگناسیو تایبو پسر را با ترجمه افسانه قربان‌زاده در ۲۹۷ صفحه، ۵۵۰ نسخه و با قیمت ۴۲۰۰۰ تومان منتشر کرده است.
 
 

این مطالب را به اشتراک بگذارید: