به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، شير مادر، غذای ايدهآل برای کودک در شش ماه نخست زندگی است. از لحظه تولد تا پايان ۶ ماهگی، شير مادر به تنهايی تمام نيازهای غذايی شيرخوار را تأمين میکند. در اين مدت کودک به آب، آب قند و هيچ چيز ديگری جز شير مادر احتياج ندارد. آغوز (شيری که چند روز اول بعد از زايمان ترشح میشود)، با وجود اينکه حجم کمی دارد، برای تأمين نيازهای کودک کافی بوده و همچنين دارای موادی است که کودک را در مقابل بيماریها و عفونتها مقاوم میکند. از دیگر مزايای شير مادر آن است که بهراحتی هضم میشود و ايجاد حساسيت و آلرژی نمیکند، پاک و تميز است و کودکانی که شير مادر میخورند، کمتر به بيماریهای عفونی و اسهال مبتلا میشوند. شير مادر، ضريب هوشی کودک را افزايش میدهد و از لحاظ اقتصادی نيز بهصرفه است. در اين مدت هر زمان و هر چند بار که کودک تقاضا کند، بايد شير مادر در اختيارش قرار گيرد.
کتاب «قوی مثل شیر؛ تغذیه نوزاد و شیرخوار» به همت گروه تحقیق و پژوهش مرکز تحقیقات رایانهای حوزه علمیه اصفهان تدوین و در سال جاری راهی بازار نشر شده است. این کتاب ابتدا به تغذیه مادران شیرده و در ادامه به مسائل مربوط به دوران شیردهی ازجمله اهمیت تغذیه نوزاد و شیرخوار و فواید شیر دادن برای مادر و نوزاد میپردازد. بخش پایانی این اثر نیز به تغذیه کمکی شیرخوار اختصاص دارد.
مقایسه شیر مادر با شیر خشک
«شیر مادر از نظر میزان انرژی، نوع و مقدار پروتئین، چربی، لاکتوز (قند شیر)، املاح و ویتامینها کافی است و دارای بهترین کیفیت از نظر غذایی است. در فرایند تهیه شیر خشک، مقداری از مواد غذایی آن از بین میرود، اما شیر مادر همیشه تازه و بدون از دست رفتن مواد غذایی، برطرفکننده گرسنگی و تشنگی شیرخوار است. کودک با جذب چربی شیر مادر چاق نمیشود، درصورتیکه چربی شیر خشک بیشتر اشباعشده بوده و ممکن است بعدها باعث گرفتن عروق و مشکلات دیگر شود. شیر مادر دارای ۷۰ گرم لاکتوز (قند شیر) است، اما شیر خشک ۵۰ گرم لاکتوز دارد که ۲۰ گرم قند به آن اضافه میکنند که همانند شیر مادر شود، اما مانند شیر مادر نمیشود. لاکتوز موجود در شیر مادر، برای رشد مغزی کودک بسیار مفید است. مواد دفاعی موجود در شیر خشک کمتر از شیر مادر است. چون مادر و شیرخوار در یک محیط زندگی میکنند، مادر آنتیبادیهای اختصاصی را علیه ویروسها و باکتریهایی که شیرخوار در معرض آنها قرار دارد، تولید و ترشح میکند. این پاسخ سریع است و فقط چند روز طول میکشد. این تغییرات پویا در ترکیب شیر مادر، نشان میدهد که چگونه برای برآورده ساختن نیازهای شیرخوار سازگاری مییابد.»
غذاهای غیرمجاز برای شیرخواران زیر یک سال
«از دادن آجیل و غذاهای شور، کارخانهای یا چرب به کودکان مخصوصا شیرخواران زیر یک سال خودداری شود. غذاهایی مانند سوسیس و کالباس، ماهی دودی، شیر پرچرب، خامه و غذاهای تنوری برای کودکان خردسال مناسب نیست. تا یک سالگی نیز از دادن پنیر خامهای یا عسل به کودک خودداری شود. از تخممرغ تازه که خوب پخته شده است، استفاده گردد. همچنین از دادن اسفناج، شلغم و چغندر تا قبل از شش ماهگی خودداری کنید. مصرف کالری، چربی و کلسترول نباید در کودکان کمتر از ۲ سال محدود شود، زیرا دوران رشد و تکامل سریع نیاز به تغذیه و انرژی زیاد دارد. با کاهش دریافت کالری از چربی، باید مصرف غلات، میوه، سبزی، محصولات لبنی کمچرب و سایر غذاهای غنی از کلسیم، گوشت کمچرب، طیور، ماهی و سایر غذاهای غنی از پروتئین افزایش یابد. چون کودکان خردسال، مقادیر کمتری از غذا را در هر وعده مصرف میکنند، بهتر است غذاهای سالم مانند شیر، میوه، سبزی، گوشت یا مرغ پخته به آنها بدهید.»
نخستین چاپ کتاب «قوی مثل شیر؛ تغذیه نوزاد و شیرخوار» در ۱۱۲ صفحه با شمارگان یکهزار نسخه به بهای ۲۰ هزار تومان از سوی مرکز تحقیقات رایانهای حوزه علمیه اصفهان به بازار نشر عرضه شده است. |