خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، یگانه عرب: با گرانی کاغذ، آن‌هایی که اهل مطالعه هستند، کمتر به سراغ خواندن کتاب خواهند رفت، دایره خرید کتاب‌هایشان کوچک و هزینه خریدشان افزایش پیدا کرده‌است. یکی از راه‌هایی که مدتی است برای کمک به علاقه‌مندان و خوانندگان کتاب که تنها مانع پیش‌رو خود را قیمت‌های بالا کتاب می‌دانند، مطرح شده، توزیع کتابهای آسیب دیده‌است.
در این مسیر، برخی کتاب‌فروشی‌ها برای حمایت و حفاظت از نابودی چرخه مطالعه اهالی کتابخوان، دست به اقداماتی جالب توجه زده‌اند و در تلاش هستند تا زنجیره میان کتاب و کتابخوان گسسته نشود. یکی از این کتاب‌فروشی‌ها که برای حمایت از اهالی کتابخوان در اوضاع گرانی کتاب دست به چنین اقدامی زده‌است، کتابفروشی «درصد» است.
وقتی از محدوده تئاترشهر به سمت میدان انقلاب در حرکت هستید، در سمت چپ این خیابان، با کتابفروشی کوچکی تحت عنوان «درصد» و با طرح «10 تا ۵۰% تخفیف، ارزان‌تر بخوانیم»، مواجه خواهید شد که در نگاه اول ممکن است، شما را از ادامه حرکت بازدارد تا نگاهی به این کتابفروشی بیاندازید.
ابتکار کتابفروشی «درصد» این است که کتابهای دورریز و آسیبدیده مراکز پخش و برخی از انتشاراتی‌های معتبر را که قابل فروش در کتاب‌فروشی‌ها نبوده، اما قابل مطالعه هستند، جمع‌آوری کرده و به‌فروش گذاشته‌است؛ کتاب‌هایی که به‌دلیل آسیب‌دیدگی‌های ظاهری و نه محتوایی دور ریخته خواهند شد و هیچ ارزش ریالی برای مراکز پخش، انتشاراتی‌ها و کتاب‌فروشان ندارد. کتاب‌هایی که احتمال خوانده‌شدن و جنبه تزیینی نداشتن آن، توسط مخاطبان بیشتر است.
مریم باقرنیا، مدیر کتابفروشی درصد درباره فعالیت‌های ارائه‌شده این کتابفروشی به مخاطبان می‌گوید: چند ماهی می‌شود که کتابفروشی «درصد» در راسته انقلاب جان گرفته‌است؛ فعالیت‌های ما به این شکل است که کتابهای آسیبدیده مراکز پخش و انتشاراتی‌های معتبر را که در جریان حمل و نقل دچار پارگی جلد شده‌اند و یا جای تسمه بر بسته‌بندی کتاب‌ها مانده و آسیب دیده‌اند را خریداری کرده و در این کتابفروشی به مخاطبان عرضه می‌کنیم.
به گفته باقرنیا، «درصد» در راسته انقلاب، کتابفروشی نوپایی است و باید مسیر زیادی برای موفقیت و دیده‌شدن طی کند. البته تا حدودی مخاطبان خود را پیدا کرده اما نیاز به تبلیغ دارد؛ اما نظر ما این است که به‌جای هزینه‌کردن برای تبلیغ، آن هزینه را برای تخفیف کتاب‌ها استفاده کنیم تا مخاطب از سود بیشتری بهره‌مند شود.
درصد، کتابفروشی کوچکی به‌وسعت یک اتاق، اما پر از قفسه‌های کتاب است که در راسته انقلاب و محدوده خیابان دوازده فروردین درحال رشد و جذب مخاطبان برای خرید کتابهای ارزان اما سالم است.
باقرنیا در این‌باره توضیح می‌دهد: تصور ما قبل از تاسیس «درصد» این بود که این کتابفروشی می‌تواند با هدف حمایت از اهالی کتابخوان با توزیع کتابهای ارزان، فعالیت کند. اگر تبلیغات مناسبی داشته‌باشیم، کتاب‌دوستان می‌توانند از کتابهای ارزان با آسیب‌های ظاهری استفاده کنند؛ کتاب‌هایی که صرفا ظاهر آسیبدیده دارند اما متن و محتوای آن، مناسب و عاری از هر مشکلی است.
چه اتفاقی باید برای کتابهای استفاده شده و آسیبدیده بیفتد؟ آیا باید دوباره آن‌ها را خمیر کرد یا باید در انبارهای کتاب بماند و به‌دلیل محدودیت مکانی ازبین برود؟طبیعی است که مردم در مقابل کتابهای آسیبدیده، کتابهای نو و با ظاهری آراسته را ترجیح دهند اما گرانی کتاب و عطش خواندن را می‌شود با کتابهای کهنه سامان داد.
مساله دیگر این است که کتابهای آسیبدیده، الزاما دسته‌دوم نیستند؛ چراکه آسیب‌ها ممکن است در چرخه نشر (انبارها، قفسه‌ها و جابجایی‌ها) آسیب دیده باشند. به گفته مدیر کتابفروشی درصد، کتابهای موجود در «درصد»، دست دوم و یا افست نبوده که یک‌بار استفاده شده‌باشند، بلکه همگی از مراکز پخش و انتشاراتی‌های معتبر خریداری شده‌است و در عناوینی چون رمان، کودک و نوجوان، شعر، داستان، پزشکی، روان‌شناسی، کتاب دانشگاهی و … با قیمت‌های مناسب به مخاطبان و کتاب‌دوستان ارائه می‌شود.»
مریم باقرنیا، به‌عنوان مدیر این کتابفروشی هدف خود را، ایجاد مرکزی پایدار برای عرضه کتابهای ارزان و مفید می‌داند و می‌گوید: «ما می‌خواهیم مراکزپخش و ناشران معتبر به‌دنبال ما بیایند و کتابهای آسیبدیده خود را برای جریان این حرکت حمایتی دراختیار ما بگذارند.»
در ورودی کتابفروشی درصد، بنری نصب شده که بر حمایت از کتابهای آسیبدیده و تاثیرات خرید این کتاب‌ها بر حفظ محیط زیست، خواندن ارزان‌تر کتاب‌ها و … اشاره دارد و طبق گفته باقرنیا، تلاش شده‌است تا با خرید و فروش کتابهای آسیبدیده، این اهداف محقق شود.
مدیر کتابفروشی درصد معتقد است کتاب‌خوان‌های واقعی در جامعه، همیشه به‌دنبال راه‌هایی هستند که با قیمت مناسب کتاب بخوانند و خواهان کتاب در هر قشری می‌توانند مهمان ما در کتابفروشی «درصد» باشد و اگر بخواهد کتاب بخواند، از هر راهی می‌خواند. «خواندن کتابهای آسیبدیده باید فرهنگ‌سازی شود. مردم باید بدانند که برای تولید هر کتابی چه درخت‌ها و کاغذهایی علاوه بر مواد تولید کتاب هزینه شده و ازبین رفته‌است؛ پس نباید به‌راحتی از آن‌ها گذشت و به قشر کتابخوان و محیط‌زیست صدمه زد.»
کتاب‌ها برحسب آسیب‌دیدگی‌های موجود، چون پارگی، نداشتن جلد و … بین ۱۰ تا ۵۰% تخفیف شامل حالشان می‌شود و دانشجویان و کتاب‌خوانانی که از لحاظ معیشتی کم‌توان هستند، می‌توانند از این طرح استقبال کرده و به کتابخوانی مفید خود ادامه بدهند.
با وجود سایه سنگین گرانی کتاب در جامعه که انگار قصد تمام‌شدن هم ندارد، افراد کتابخوان با این معضل درگیر و از خواندن کتابهای موردعلاقه خود محروم شده‌اند؛ بنابراین فعالیت‌های حمایتی کتاب‌فروشان در سطح جامعه می‌تواند تسلی‌بخش اهالی کتابخوان باشد. این راهکارها می‌تواند پشتوانه و مشوق‌های صنفی و قانونی هم داشته باشد؛ به‌نحوی که این نوع کتابفروشی در کنار دسته‌دوم فروشی‌ها، تعریف مشخصی داشته باشد. توسعه این جریان می‌تواند هم به نفع مخاطبان باشد، هم محیط زیست و هم اقتصاد نشر. |
