ورود شانه به شانه زرین‌کوب، ذبیح‌الله صفا و ادوارد سعید

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روابط عمومی انتشارات امیرکبیر، چاپ یازدهم کتاب «حماسه‌سرایی در ایران» تالیف دکتر ذبیح‌الله صفا در ۶۷۵ صفحه و قیمت ۹۵ هزار تومان در حالی صورت گرفته است که چاپ اول این کتاب ۵۵ سال قبل در سال ۱۳۳۳ منتشر شده بود.

صفا در بخشی از مقدمه این کتاب ذکر کرده که نیت و انگیزه اصلی نگارش «حماسه‌سرایی در ایران» به نیت سال‌ها قبل او باز می‌گردد و تصمیمی که برای مطالعه تطبیقی داستان‌های شاهنامه و اوستا گرفته است.

کتاب شامل چهار گفتار به این شرح است: تکوین حماسه و روایات و افکار حماسی در ایران از قدیمی‎‌ترین ایام تاریخ، آثار حماسی پیش از اسلام، منظومه‌های حماسی ایران در عهد اسلامی به عنوان مهم‌ترین دوره ادوار حماسی و تحقیق در داستان شاهان و پهلوانان و منشاء روایت‌ها و افسانه‌های ملی.

«حماسه‌سرایی در ایران» که بر اساس رساله دکتری صفا نوشته شده هنوز هم بعد از نیم قرن یک منبع معتبر در شاهنامه‌شناسی و اسطوره‌شناسی است.
 
پای درس مرحوم زرین‌کوب
اثر دیگر تجدید چاپی این روزهای انتشارات امیرکبیر چاپ پانزدهم کتاب «جستجو در تصوف ایران» تالیف دکتر عبدالحسین زرین‌کوب است. این کتاب در ۴۴۶ صفحه و قیمت ۵۹ هزار تومان منتشر شده است. چاپ نخست این اثر ۴۱ سال قبل و در سال ۱۳۵۷ روانه بازار شده بود.

مرحوم زرین‌کوب در این اثر معتقد است نفوذ تصوف در میراث ادب و هنر فارسی بیش از آن است که امتداد تاریخ توانسته باشد تمام آن را به بیغوله گذشته واپس رانده باشد. به اعتقاد او به رغم پاره‌ای عناصر منحط آمیخته به خرافات که در بعضی تعالیم صوفیه به چشم می‌خورد اما نمی‌توان نقش آن را در زمینه اخلاق و تربیت انسانی و بینش‌های انسان‌دوستانه‌ای که دارد نادیده گرفت.
 
رد پای مغرب‌زمینی‌ها در شناخت مشرق‌زمینی‌ها
«شرق شناسی» اثر مهم ادوارد سعید هم از دیگر آثاری است که چاپ پنجم آن با جلد شومیز و قطع وزیری در ۵۳۸ صفحه و قیمت ۸۰ هزار تومان به ترجمه لطفعلی خنجی راهی بازار شده است. چاپ پیشین این کتاب با جلد گالینگور و قیمت ۹۲ هزار تومان منتشر شده بود. چاپ پنجم این اثر هم در حالی صورت می‌پذیرد که چاپ نخست آن در سال ۱۳۸۶ منتشر شده بود.

ادوارد سعید استاد دانشگاه کلمبیا متولد ۱۹۳۵ بیت‌المقدس و متوفی به سال ۲۰۰۳ در ایالات متحده امریکا در عین پایبندی به آرمان‌های مردم فلسطین ولی یکی از محققان جهان غرب به شمار می‌رود. او با آنکه مسیحی بود اما برای اسلام همان اندازه احترام قائل بود که مسلمانان برای دین خود قائل هستند.

به عقیده ادوارد سعید، سخن گفتن از شرق‌شناسی در درجه نخست در حکم سخن گفتن از پهنه فرهنگی گسترده‌ای است که توسط فرانسه و انگلیس در شرق صورت گرفته است. به اعتقاد او، شرق‌شناسی به گونه‌ای کاملا مداوم برای استراتژی خود نیازمند برتری انعطاف‌پذیر موضعی بود که غرب در رشته کاملی از روابط امکان‌پذیر با شرق قرار داده بود بی آنکه هیچگاه موضع برتر خود را سلب کند.

با همه اینها اما سعید شرق‌شناسی را صرفا یک موضوع سیاسی هم نمی‌داند که به نحوی غیرفعال در فرهنگ‌ها و پژوهش‌ها متجلی شده و صرفا نمادی از یک توطئه امپریالیسنی غربی برای حقیر نگاه داشتن جهان شرق باشد. او شرق‌شناسی را  به عنوان یک تبادل دارای جنبش و تحرک مورد مطالعه قرار داده است. جنبشی که یک طرف آن نویسندگان منفرد علاقه‌مند هستند و طرف دیگر هم نهادها و علائق سیاسی ذی‌نفع که سه امپراطوری بزرگ بریتانیا، فرانسه و امریکا پدید آورده‌اند.

 
 
 
 
 

این مطالب را به اشتراک بگذارید: