| به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خراسان رضوی، چند سالی است به همت زنان شاعر، نویسنده و فعال ادبی خراسانی، گروهی ادبی با عنوان «اتاقی از آن خود» تشکیل شده است. این گروه که نامش را نیز از کتابی به همین نام از نویسنده، منتقد و ناشر انگلیسی «ویرجینیا وولف» گرفته است، تلاش می‌کند با نشان دادن گوشه‌ای از فعالیت‌های فرهنگی، ادبی و هنری زنان این خطه و پس از آن کل کشور، انگیزه و چراغ راه تمام زنانی باشد که به خاطر مغفول بودن نام‌شان، هنر و اندیشه آنان نیز دیده نشده و در محاق گمنامی و فراموشی لغزیده‌اند.
گروه ادبی «اتاقی از آن خود»، شامگاه روز جمعه ۵ مهرماه ۹۸ در محل گالری رادین مشهد، میزبان شیوا مقانلو، نویسنده و مترجم و جمعی از شاعران، نویسندگان، روزنامه‌نگاران و سایر علاقه‌مندان به حیطه ادبیات و سینما بود. مقانلو که در سال ۱۳۷۶ وارد دانشگاه هنر (دانشکده سینما-تئاتر) و در سال ۱۳۸۰ در گرایش تدوین، فارغ‌التحصیل شد، از دوران دانشجویی به تألیف، ترجمه و تدریس مشغول است. نخستین مجموعه داستان تألیفی او به نام «کتاب هول» در سال ۱۳۸۳ (نشر چشمه) و نخستین کتاب ترجمه‌اش به نام «زندگی شهری» (اثر دونالد بارتلمی) در سال ۱۳۸۲ (نشر بازتاب نگار) به بازار آمد. از او تاکنون بیش از ۴۰ کتاب با ناشران مختلف به بازار ایران آمده است و در حال حاضر به عنوان مشاور در نشر نیماژ در کنار تدریس، ترجمه و نویسندگی فعالیت ادبی و هنری‌اش را ادامه می‌دهد. وی افزود: من در پایان نامه‌ام سعی داشتم که این تعریف اشتباهی که از فمنیسم در ایران وجود دارد، اصلاح کنم و بگویم فمنیست اصلا به معنای ضد مرد بودن یا برابری مطلق بین زن و مرد نیست؛ چرا که زن و مرد از تفاوت‌های بیولوژیکی گرفته تا تفاوت‌های شخصیتی و فردی با یکدیگر فرق می‌کنند. در این نظریه، اعتقاد به یک سری برابری‌های انسانی بر بر مبنای انسان بودن همه انسان‌ها و حقوق اولیه‌شان و حفظ شأن انسانی وجود دارد و زن، یک تعریف واحد ندارد بلکه حضور هر زنی در جامعه‌اش و رسیدن به خواسته‌هایش باید بر اساس قابلیت‌های فردی (جسمی و روحی) و منطقه‌ای و قومی و تاریخی خودش تعیین شود که می‌تواند خیلی متفاوت باشد. مقانلو با اشاره به اینکه جنبش فمنیسم یک موج تاریخی است که با خودش، الزامات اجتماعی تاریخی سیاسی و غیره متفاوتی به همراه می‌آورد، بیان کرد: گیر کردن در هر تقابلی اشتباه است و مثل هر ایسم دیگری خطرناک است. گاهی برخی دچار برداشت اشتباه از این واژه می‌شوند و درگیر ایسم می‌شوند و خواسته و شخصیت خود را فراموش می‌کنند و طبق یک دستورالعمل از پیش تعیین شده رفتار می‌کنند. وی عنوان کرد: من شدیدا به بحث هرم نیازهای انسانی مازلو اعتقاد دارم که اگر کسی نتواند نیازهای ابتدایی و بیولوژیک خود را برطرف کند، هرگز قادر نخواهد بود به سطوح بالاتر و نیازهای روحی و روانی‌اش فکر کند. این موضوع بسیار هوشمندانه و قابل تسری و تعمیم به همه امور زندگی است. به همین منظور شما به عنوان یک زن وقتی از نیازهای اولیه محروم باشی، خیلی طبیعی است که در قالب یک نویسنده در اولین نوشته‌ات آن خواسته‌ها فوران کند و خود را نشان دهد. اما در این میان ما مساله گذر زمان را هم داریم که به فراخور آن، خواسته‌ها و مطالبات هم تغییر می‌کند که در ادبیات زنانه هم نمود دارد و این تغییر آرام آرام دیده می‌شود. امروزه زنان زیادی حرفی برای گفتن دارند که آن را در قالب داستان بیان می‌کنند و از خواسته‌ها و باید و نبایدهایشان حرف می‌زنند و با دیدگاه جدیدتری به مشکلات زنان نگاه می‌کنند و این تغییر دیدگاه را هم در زنان و هم مردان نسل جدید و گاه نسل قدیم هم به وجود می‌آورند. مقانلو همچنین به توضیح درباره نمود دغدغه‌های شخصی یک نویسنده در آثارش پرداخت و آن را ناگزیر از تغییر اوضاع اجتماعی و فردی نویسنده دانست و گفت: لاجرم ادبیات، ابزاری برای نشان دادن خود درونی نویسنده است و مشخصا زن بودن یک جایی خودش را در متن نشان می‌دهد و «خودها»ی زنانه کدهای نوشتاری مخصوصی در جهان‌بینی و ارائه آثارشان دارند اما این مساله نه نشان‌دهنده تفوق و برتری است و نه پستی و خواری. بلکه ادبیات به تنهایی قابل توجه و مورد احترام است که بایستی به انسان فارغ از جنسیت و مرد یا زن بودنش فکر کند و بها دهد. وی اضافه کرد: من در این مواقع «جین آستین» و رمان‌های او را مثال می‌زنم که در ابتدای امر، نگاه واپس‌گرایانه به زن ممکن است در آن‌ها دیده شود و معمولا قهرمان داستان او زنی است که به دنبال همسر و یا کسب موقعیت‌های دیگر از موضع ضعیف و پایین‌تری است؛ اما در انتهای داستان معمولا شرایط تغییر می‌کند و این قدرت را به زنان می‌دهد که خودشان به تنهایی برای انجام هر کاری کافی هستند و می‌توانند با اتکا به توانایی‌های شخصی به آنچه می‌خواهند دست یابند. پس می‌بینیم این ادبیات در عین عامه‌پسند بودن و محبوبیت، آگاهی‌بخش و بیدارکننده نیز هست. |
 |
