به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، توسعه کشاورزی و گذار آن از روند سنتی به مدرن، بدون ایجاد تحولاتی بنیادین در این حوزه ممکن نیست. گسترش زیرساخت‌های فناورانه در بطن کهن‌ترین تمدن کشاورزی جهان یعنی ایران، یکی از مهمترین اولویت‌هایی است که در بیشتر موارد از سوی مسئولان، بدون توجه و برنامه‌ریزی باقی مانده است. تجربیات کشورهای توسعه‌یافته نشان داده که کاربرد فناوری‌های نوین در کشاورزی، نه تنها موجب افزایش عملکرد محصولات کشاورزی، تأمین نیاز و حفظ امنیت غذایی در آن‌ها شده، بلکه با افزایش راندمان نهاده‌ها و کاهش مصرف بی‌رویه سَم و کود، کشاورزی را به‌صرفه‌تر کرده و معیشت کشاورزان را بهبود بخشیده است.
فناوری‌های سنجش از دور، مهندسی ژنتیک، روبات، هواپیماهای بدون سرنشین و کشت عمودی بدون خاک ازجمله مهمترین نوآوری‌هایی هستند که در کشاورزی مدرن امروز به‌عنوان راهکارهایی اساسی برای حفظ امنیت غذایی بشر مطرح بوده و ضرورت توسعه آن‌ها در کشور با توجه به وضعیت موجود از لحاظ رشد جمعیت و کمبود دسترسی به منابع بیش از پیش احساس می‌شود.
کتاب «کاربرد فناوری‌های نوین در کشاورزی» تألیف مشترک علیرضا حسنی بافرانی، عضو هیأت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و همکاران، ضمن اشاره به کاربردهای ماشین‌آلات جدید کشاورزی و دامپروری، به کاربرد فناوری زیستی، نانوفناوری، انرژی‌های نو، کامپیوتر، صنایع تبدیلی و تکمیلی و فناوری هسته‌ای در کشاورزی می‌پردازد. معرفی روش‌های ارگانیک در تولید محصولات کشاورزی از دیگر مباحث محوری مورد بحث در کتاب است.
علف‌کُش‌های زیستی
علف‌های هرز، یکی از مشکلات دائمی کشاورزان و مزرعه‌داران هستند. این گیاهان بر سر آب، مواد مغذی، نور خورشید و فضا با گیاهان مفید مزرعه رقابت می‌کنند و در عین‌حال پناهگاه حشرات و آفات بیماری‌زا هستند. علف‌های هرز میتوانند بازده تولید را به‌طور محسوسی کاهش دهند. کشاورزان از طریق وجین، برداشت دستی، علف‌کش‌های شیمیایی یا ترکیبی از این موارد به مبارزه با علف‌های هرز می‌پیردازند. اما امروزه پیشرفت‌های فناورانه به کمک کشاورزان آمده است. در این‌باره در صفحه ۲۹ کتاب می‌خوانیم: «استفاده از علف‌کش‌های زیستی، راه دیگری برای کنترل علف‌های هرز بدون آسیب‌های محیطی ناشی از به‌کارگیری علف‌کش‌های شیمیایی است. این نوع از علف‌کش‌ها از میکروارگانیسم‌ها و حشرات خاصی (مانند زنبورهای پارازیت و کفشدوزک‌های رنگی) ساخته می‌شوند که میتوانند علف‌های هرز خاصی را هدف قرار دهند. برخی از میکروارگانیسم‌ها نیز ژن‌های مهاجمی دارند که میتوانند به ژن‌های دفاعی علف هرز حمله کرده و در نهایت باعث مرگ گیاه هرز شوند. به دنبال آگاهی بیشتر از ژنتیک میکروارگانیسم‌ها و گیاهان، دانشمندان قادر خواهند بود بیماری‌‌زاهایی که ژن‌هایی شبیه به علف‌های هرز دارند را شناسایی و جداسازی کنند و به کمک آن‌ها باعث بیماری‌های مرگ‌آور در آن علف هرز شوند. این نوع از علف‌کش‌ها میتوانند تا فصل بعدی رشد نیز در محیط باقی بمانند. آن‌ها در مقایسه با انواع شیمیایی، ارزان‌تر هستند و اگر به‌طور مناسب استفاده شوند، میتوانند هزینه تولید را کاهش دهند.»
بهره‌گیری از پهبادها در کشاروزی نوین
امروزه استفاده از پهباد در کشاورزی، طرفداران بسیاری پیدا کرده است. این پرنده‌ها با کاربردهای متنوعی مانند امداد و نجات، نقشه‌برداری، تحویل بسته و خدمات اینترنت بی‌سیم، در آینده نزدیک به‌عنوان یکی از تجهیزات کشاورزی دقیق شناخته می‌شوند. در کتاب حاضر به ویژگی‌های این فناوری اشاره شده است: «یکی از ویژگی‌های این فناوری، عدم نیاز به ورود افراد و تجهیزات به سطح مزرعه و جلوگیری از ایجاد مشکلاتی از قبیل تراکم خاک و آلودگی است. پهبادها با استفاده از دوربین‌ها و حسگرهایی که روی آن‌ها نصب شده است، میتوانند اطلاعات مرحله‌ای رشد را بدون ورود به مزرعه از بالای سطح مزرعه ثبت کنند و با پردازش این اطلاعات، تغذیه و آبیاری گیاه را مدیریت کنند. ماهواره‌ها و پهبادها، جایگزین روش‌های سنتی معمول برای نظارت زمین‌های زراعی به‌ویژه زمین‌های زراعی در مقیاس بزرگ شده‌اند.»
نخستین چاپ کتاب «کاربرد فناوری‌های نوین در کشاورزی» در ۱۶۵ صفحه با شمارگان ۵۰۰ نسخه به بهای ۲۵ هزار تومان به‌طور مشترک از سوی انتشارات دانشگاه جامع علمی کاربردی و مرکز نشر دانشگاهی به بازار نشر عرضه شده است. |
