| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) سال ۱۳۷۲ با عضویت ایران در موسسه جهانی شابک، جریان صدور این شماره استاندارد بین‌المللی از سوی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به موسسه خانه کتاب واگذار شد.
شابک یا شماره استاندارد بین‌المللی کتاب از ۱۰ تا ۱۳ رقم تعیین می‌شود. هر کدام از شماره‌های شابک، دارای معنا و مفهوم است. اگر کتاب در ایران منتشر شده باشد، باید دارای شماره و یا شناسه ملی ویژه ایران در موسسه بین‌المللی شابک باشد. سال ۱۳۷۲ که ایران به عضویت موسسه جهانی شابک پیوست. شناسه گروهی ایران در نظان شابک در ابتدا ۹۶۴ تعیین شد. سال ۱۳۸۶ پس از به اتمام رسیدن برخی از گروه‌های پیش شماره ۹۶۴،شناسه گروهی جدید ۶۰۰ به ایران اختصاص پیدا کرد. در حال حاضر ایران دارای سه شماره شناسه ۹۶۴ـ۹۷۸، ۶۰۰ ـ ۹۷۸ و ۶۲۲ـ۹۷۸ است. به‌عنوان مثال یک شابک دارای بخش‌های زیر است: کاربردهای شابک از دیگر کاربردهای شابک، فروش، کنترل موجودی، سفارشات، اطلاعات فروش، توزیع، آمار تولید، مدیریت حق کپی‌رایت از کاربردهای شابک است. تولیداتی مانند مکتوبات بریل، کتاب صوتی و الکترونیکی، میکروفرم‌ها و نرم‌افزارهای چندرسانه‌ای مبتنی بر متن و همچنین محصولات چاپی نیز باید شابک دریافت کنند. ناشران با توجه به ارائه خدمات ۲۴ ساعته پایگاه شابک موسسه خانه کتاب هر زمان می‌توانند درخواست دریافت شابک را ارائه کنند. عضویت ۱۲ هزار و ۴۶۵ ناشر در نظام شابک براساس آمار از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا اواسط اسفند‌‌ماه، ۵۴۰ عضو وارد سامانه شابک شده است و این روند همچنان ادامه دارد. چندی پیش، با توجه به تعداد صدور مجوز نشر در کشور و همچنین میزان صدور شابک در ایران، سازمان جهانی شابک شگقت زده شده بود. طراحی سامانه شابم از سوی موسسه خانه کتاب پیش‌بینی می‌شود، سال آینده این سامانه در اختیار ناشران قرار بگیرد. ناشران تا پیش از طراحی همانند ناشران دیگر کتاب‌ها از شابک استفاده می‌کنند. در حال حاضر ۲۵۰ ناشر متون چاپی موسيقی را منتشر می‌کنند. برخی ضوابط شابک واحد شابک موسسه خانه کتاب، تا پایان سال ۲۰۱۸ برای ۳۵ هزار و ۲۹۸ ناشر مولف شابک صادر کرده است. یکی از مباحث قابل‌توجه از سال ۱۳۹۳ واکنش اتحادیه ناشران و کتابفروشان و همچنین ناشران را در پی داشت، تصمیم مدیران وقت موسسه خانه کتاب، مبنی بر پولی شدن شابک بود. این موضوع با توجه به مشکلات متعدد مانند نوسانات قیمت کاغذ و دیگر مسائل متوقف شده و باید منتظر تصمیم مدیران فعلی بود. |
 |
