به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست فناوری‌های نوین در فرهنگ کتابخوانی با حضور جعفر پوراسماعیلی، مدیر عامل مجموعه کتابته، مجتبی تبریزنیا، معاون فناوری اطلاعات مدیرعامل خانه کتاب و جمعی از اهالی فرهنگ و هنر روز سیزدهم آذر ماه سال جاری در ایوان شمس تهران برگزار شد.
در ابتدای این نشست جعفر پوراسماعیلی درباره فعالیت‌های پژوهشی کتابته در امر افزایش کتابخوانی در کشور گفت: با توجه به اینکه سرعت تغییر و پیشرفت فناوری بسیار بالاست و جامعه ما هم مانند دیگر جوامع به خدمات سریع عادت کرده است. در واقع ما خدمات استپی را در همه جنبه‌های زندگی به کار گرفتیم از جمله در فضای کناب و نشر.
وی افزود: باید گفت ما نمی‌توانیم ورود فناوری را در جامعه بگیریم. امروزه این روند تحول دیجیتالی نام دارد در واقع فرصت امروز ما عامل بقای فردای ماست. فناوری سازمان‌ها را به سمت مشتری‌محوری برده است. اگر بخواهم به کتاب الکترونیک از منظر اجتماعی نگاه کنیم به نتایج قابل توجهی می‌رسیم. شاید بسیاری از مردم همچنان عاشق کتاب کاغذی باشند؛ اما با توجه به استفاده گسترده کودکان ما از فضای الکترونیک که کودکان دیجیتالی نام گرفته‌اند، اتفاقا با کتاب الکترونیک مانوس‌تر خواهند بود. از طرفی ناشران و نویسندگان هم امروزه دیجیتالی شده‌اند تا کنون تجربه ثابت کرده است که اگر میزان استفاده از کتاب‌های الکترونیک زیاد شود کاهش قیمت در این کالا را خواهیم داشت. در واقع اگر فرهنگ‌سازی خوبی داشته باشیم و رونق بازار هم ایجاد کنیم برای ناشران سودمندتر خواهد بود.
پوراسماعیلی با اشاره به مشکلات جدی در حوزه کتاب‌های الکترونیک گفت: مشکل جدی در خلاقیت است. کتاب باید برای نسل جدید جذاب باشد باید این خلاقیت را در زمینه سرگرمی ایجاد کنیم. اما امروزه از نوع تبلیغات در این حوزه دل‌زده شده‌ایم. تا کنون ابزارهای متنوعی برای ارائه کتاب‌های الکترونیکی به وجود آمده‌اند که ایراداتی هم به دیگر این روش مطالعه وارد شده است.
وی‌افزود: بسیاری معتقدند کتاب‌های الکترونیک چشم را اذیت می‌کند و بعد از مدتی مخاطب نمی‌تواند به خواندن طولانی ادامه دهد. در این راستا شرکت‌های بین‌المللی از جمله آمازون طراحی‌های زیادی برای رفع این مشکل داشته است مانند جوهر الکترونیکی، دیتاییس‌هایی که نور آنها را می‌توان بر اساس شرایط تنظیم کرد و غیره.
مدیر مسئول کتابته گفت: مسئولیت اجتماعی دیگر بحثی است که در این زمینه اهمیت بسیاری دارد. هر کدام از ما در هر موقعیتی که هستیم می‌توانیم به نوعی دارای یک مسئولیت اجتماعی درباره کتاب باشیم و افراد در هر سمت و شغلی و اجتماعی خوب است متاسفانه کتاب در جامعه ما مولفه‌ای رهاشده است.
وی ادامه داد: اگر هر کدام از ما و مردم کشورمان به این مولفه اهمیت بدهیم قطعا زندگی با کیفیت‌تری را تجربه خواهیم کرد و نسل آینده هم آشنایی عمیق‌تری با کتاب خواهند داشت خبر خوبی که می‌توانم بدهم در مورد کتابخانه‌های مجازی است که اتفاقات خوبی در این زمینه برای ما رقم زده است.
در ادامه تبریزنیا با اشاره به اهمیت کتاب‌های الکترونیک در صنعت نشر کنونی گفت: فعالیت در حوزه نشر و کتاب قطعا امری دشوار است چراکه این حوزه از فرهنگ سودآوری چندانی برای صاحبان ان نداشته است. در کل کتاب و نشر شرایط اقتصادی خاص خود را دارد. نزدیک به ده الی بیست سال است که کتاب‌های الکترونیک فضای نشر کشور را تغییر داده است و با وجود اشاعه بیش از پیش این نوع فناوری در صنعت نشر ما هنوز نتوانسته‌ایم برای آن نامی مستقل انتخاب کنیم گاهی از آن به عنوان کتاب‌های دیجیتال و گاهی هم به عنوان کتاب‌های الکترونیک از آن یاد می‌کنیم. اما امیدواریم خیلی سریع جایگاه خود را پیدا کنیم.
وی افزود: با توجه به اینکه کتاب‌های الکترونیک قالب‌های متنوعی دارد ما در آینده باید شاهد استفاده بیش از پیش این نوع کتاب‌ها و ورود اشکال گوناگون آن در فضای نشر باشیم و خود را با آن به روز کنیم.
تبریزنیا ضمن ارایه آمارهایی از وضعیت کنونی نشر الکترونیک در ایران در مقایسه با کشورهای پیشرو در این زمینه گفت: در سال ۲۰۱۸ در جهان نشر الکترونیک ۱۳ هزار میلیون دلار فروش داشته و در سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۹ در صد بازار جهانی کتاب به الکترونیک اختصاص داشته است. در ایران و در سال ۹۶ سهم کتاب‌های الکترونیک حدود پنج دهم در صد بوده است و این میزان در سال ۹۸ به یک درصد می‌رسد. در بازارهای جهانی آمریکا با ۳۰ درصد، در مرحله بعدی چین با ۱۷ درصد نشر خود را به کتاب‌های الکترونیک اختصاص داده‌اند. رتبه‌های بعدی کشورهای آلمان، ژاپن و فرانسه قرار دارند.
وی افزود: از نظر موضوعی در سراسر دنیا بیشتر کتاب‌های الکترونیک در حوزه عمومی منتشر شده‌اند. در کل ضریب نفوذ کتاب دیجیتال در جهان سیزده درصد بوده است و در ایران تنها یک در صد بوده است. در سال ۹۷ در کشورمان نزدیک به ۹۰ هزار عنوان کتاب الکترونیک روانه بازار نشر شد. طبق براوردی که ما داشتیم حدود ۱۲ درصد کتاب‌های موجود از بعد از انقلاب را به خود اختصاص داده است.
معاون مدیر عامل خانه کتاب گفت: از مجموع یک ملیون و چهارصد هزار کتابی که بعد از انقلاب چاپ شده، نزدیک به یک ملیون کتاب در حال حاضر در دسترس نیست. در واقع کتاب‌های الکترونیک می‌تواند غیرقابل دسترس بودن کتاب‌های چاپی را که بعد از چند سال دیگر به بازار عرضه نمی‌شوند را مرتفع کند. به طور کلی ارزیابی‌ها و برآوردها نشان می‌دهد که از بسیاری جهات کتاب‌های الکترونیک در مقایسه با کتاب چاپی فرصت خوبی برای پیشرفت نشر هستند. توزیع آسان و فراگیر کتاب، سازگاری با محیط‌زیست، کاهش هزینه‌های تولید کتاب، استفاده برخی افراد کم توان به ویژه مانند از این نوع کتاب‌ها، سازگاری با زندگی روزمره انسان امروز، سهولت دسترسی به محتوا، مشارکت نخبگان و نویسندگان در تولید محتوا و غیره نمونه‌هایی از مزیت‌های کتاب‌های الکترونیک به شمار می‌رود.
وی ادامه داد: شکل‌های دیگری از فعالیت‌های اقتصادی برای کتاب‌های الکترونیک وجود دارد از جمله فروش اشتراکی یا خود ناشری می‌توان از آنها یاد کرد. این پدیده‌ها در آینده صنعت نشر را بسیار دگرگون خواهد کرد. در واقع در آینده‌ای نزدیک نویسندگان می‌توانند خودشان آثارشان را نشر دهند و با مخاطبان خود به طور مستقیم در ارتباط باشند و باید شاهد حذف ناشران از صحنه صنعت نشر باشیم.
در ادامه این مراسم ابوالفضل رفیع، مدیر کل فرهنگی شهرداری تهران گفت: یکی از ماموریت‌های شهرداری تهران در حوزه فرهنگی ترویج کتاب و کتابخوانی است. تا کنون صد کتابخانه عمومی و دویست کتابخانه محلی از سوی شهرداری تهران در نقاط مختلف استان تاسیس شده است و به کردم خدمات می‌دهند و می‌خواهیم تا یک سال اینده به ۳۵۲ کتابخانه محلی برسانیم.
وی افزود: متاسفانه جامعه ما از نظر سطح مطالعه شرایط خوبی را سپری نمی‌کند و باید تلاش‌های زیادی در راستای اشاعه فرهنگ کتابخوانی با کمک نهادها و سازمان‌های گوناگون انجام داد. آمارها نشان می‌دهد میانگین تیراژ کتاب در کشور ما ۱۵۰۰ شمارگان است که اگر این عدد واقعی باشد جای امیدواریست اما با وجود کتاب‌های کمک آموزشی چندان نمی‌توان به این آمارها اعتماد کرد.
رفیع درباره ادامه فعالیت‌های فرهنگی شهرداری در راستای ترویج کتابخوانی گفت: دیدگاه ما در شهرداری تهران این است که حضور جدی‌تری در عرصه کتاب و کتابخوانی از این پس داشته باشیم و با خلاقان و پر انگیزه‌ها همراهی کنیم شهرداری می‌خواهد به نوعی تسهیل‌گر و حمایت‌کننده باشد نه آنکه جای گروه‌ها یا انجیوها را بگیرد.
در انتهای این مراسم جوایزی را به عنوان یادبود با حضور بهزاد خداویسی، هنرپیشه به دیگر بازیگران و ناشران همکار در مجموعه کتابته به معرفی کتاب می‌پرداختند اعطا شد.
سوگل طهماسبی، فریدون محرابی، شیوا ابراهیمی و گروه راوی گنبد کبود از جمبه بازیگرانی بودند که در کتابته، کتاب‌هایی را به مردم معرفی می‌کردند و نشر ثالث و نشر شفاف هم ناشارن فعالی بودند که در این مراسم از آیین تجلیل از آنها به عمل آمد.
|
