به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اُتیسم، اختلالی عصبی – رشدی است كه در تمامی دنیا، تمامی سطوح اقتصادی – اجتماعی و تمامی گروههای نژادی و قومیتها بروز پیدا میكند. این اختلال معمولا در پسران چهار برابر دختران بروز دیده میشود. درباره سببشناسی این اختلال میتوان گفت که دانشمندان تاكنون نتوانستهاند علت بروز اختلال طیف اُتیسم را بهطور دقیق كشف كنند. هرچند بیان شده كه عوامل متعددی مانند ژنتیک، وراثت، مشكلات محیطی، سبک زندگی و… میتوانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند. معمولا كسانی كه به اختلال اُتیسم مبتلا هستند به دلیل دارا بودن مشكل ارتباطی و تعاملی، به راحتی نمیتوانند با دیگران ارتباط برقرار كنند. این امر از یکسو و عدم اعتماد مردم به این افراد، عدم پذیرش این اختلال از سوی جامعه و نیز عدم توجه به توانمندیهای این افراد از سوی دیگر، منجر به این شده كه در بسیاری از زمینهها نظیر ازدواج، بارداری، شغل و آموزش با مشكلات بسیاری روبهرو شوند.
کتاب «مشکلات ارتباطی طیف اُتیسم»، تألیف اولگا بوگداشینا با ترجمه محمد قربانی با محوریت نقصهای سهگانه طیف اُتیسم شامل تعامل اجتماعی، ارتباط و تخیل، ضمن بیان ویژگیهای زبانی و سبکهای یادگیری و رشدی در اُتیسم، راهبردهای کلیدی برای افزایش ارتباط در این طیف به مخاطب ارائه میدهد. در این کتاب مثالهای مختلفی در مورد پدیدههای ادراکی، تفکر، زبان و ارتباط افراد مبتلا به اُتیسم آمده است.
مشکل تغییر دادن توجه در کودکان اُتیستیک
«کودکان اُتیستیک در اغلب موارد در تقسیم توجهشان میان چیزی که آنرا میخواهند و فردی که قرار است آن چیز را از او طلب کنند، ناتواناند. در این مورد ممکن است که آنها بر شی مطلوبشان متمرکز شده و آن شخص را بهعنوان یک عامل تأثیرگذر درنظر نگرفته و یا حتی اصلا او را نشناسند. بهنظر میرسد که در این مورد اطرافیان را نادیده گرفته و یا از اشخاص همانند ابزاری در جهت رسیدن به خواستهشان استفاده میکنند. یکی دیگر از مشکلاتی که کودکان اُتیسم در ارتباط با کانون توجهی محدودشان تجربه میکنند، تغییر دادن توجه است. برای بسیاری از آنها انتقال توجه از یک محرک به محرک دیگر، فرایندی نسبتا آهسته است که باعث انواعی از واکنشها از قبیل مکث یا تأخیر میشود. این فرایندِ «تغییر بسیار آهسته توجه» ممکن است ناشی از پردازش تأخیریافته برای هر تحریک باشد… برای بعضی از کودکان، اینکه توجهشان توسط افرادی دیگر جهت داده شود، سخت بهنظر میرسد. دلیلش ممکن است عدم آگاهی آنها از ژستهای قراردادی مورد استفاده برای جهتدهی توجه اشخاص از قبیل اشاره کردن، دنبال کردن نگاه دیگران و غیره باشد. برای کودکانی با ازهمگسیختگی ادراکی، اشاره کردن ممکن است ترسناک بهنظر برسد. یک دست، بدون اتصال به چیزی، ناگهان در برابر آنها ظاهر میشود.»
پرسشهای تکراری برای اطمینان از خوب بودن اوضاع
«کودکان اُتیستیک اغلب اوقات سوالهای مشابهی را بارها و بارها میپرسند. هرچند که آنها پاسخ را میدانند، قصدشان این است که آن پاسخ را دوباره بشنوند. مشکل اینجاست که این پاسخ باید دقیقا مشابه همان چیزی باشد که مدنظر آنهاست و اگر شریک ارتباطی پاسخ درست را (شامل همان ترتیب واژگانی، همان نواخت و غیره) نداند، در اینصورت کجخُلقی کودک را درپی خواهد داشت. یک کودک برای کسب اطلاعات نیست که سوالهای مشابه را تکرار میکند، بلکه به دنبال واکنش پیشبینیشدهای است که این اطمینان را به او بدهد که همهچیز خوب پیش میرود. بهترین راه برای رسیدگی به این وضعیت (اگر نمیدانید کدام پاسخ در نقشه ذهنی کودک وجود دارد) این است که پرسش کودک را به خودش بازگردانید… راهبرد موفقیتآمیز دیگر این است که پاسخ را نوشته (اگر کودک توانایی خواندن دارد) و آنرا به کودک نشان بدهید. بخشی از موفقیت استفاده از کلمات نوشتاری، ناشی از جدید بودن این روش است و بخش دیگر آن در نتیجه تغییر شنیداری به دیداری میباشد، زیرا احتمالا کلمات نوشتاری برای افراد اُتیستیک، حالت در دسترستری را برای انتقال اطلاعات ایجاد میکند.»
نخستین چاپ کتاب «مشکلات ارتباطی طیف اُتیسم» در ۳۰۲ صفحه با شمارگان ۲۰۰ نسخه به بهای ۴۰ هزار تومان از سوی انتشارات ستایش هستی راهی بازار نشر شده است. |