خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- هادی حسینینژاد: هرچه به شروع سال جدید و برگزاری نمایشگاه کتاب تهران نزدیک میشویم، نگرانیها درباره قیمت کتاب، بازار نشر و قدرت خرید مخاطبان کتاب بیشتر و بیشتر میشود؛ آنهم در شرایطی که تمهیدات مختلف در زمینه کاغذ -از تخصیص ارز دولتی برای واردات گرفته تا بازگشتن به الگوی کاغذ سهمیهای- نتوانسته است ثبات را به بازار کاغذ بازگرداند.
تورم شدید در بازار کاغذ که نرخ هربند کاغذ تحریر را تنها ظرف یک سال چهار برابر کرده است، ناشران را بر سر دوراهی نگه داشته. آنها شک دارند که مخاطبان کتاب که عمدتا از طبقات متوسط روبهپایین جامعه هستند، بتوانند افزایش قیمتها را تحمل کنند. این تردیدها در روزهایی که بهدلیل نزدیک شدن به نمایشگاه کتاب تهران باید روزهای سرعت گرفتن چرخدندههای صنعت نشر باشد اما نیست، نگرانیها را بیش از پیش افزایش میدهد و از آیندهای ناخوشایند برای این صنعت و صدالبته وضعیت کتابوکتابخوانی در جامعه خبر دارد.
عمق فاجعه در یک نگاه
در بازار نشر ما، یکی از پرمصرفترین کاغذها در انتشار کتاب، کاغذ تحریر اندونزی ۶۰*۹۰ – 70 گرمی است که مناسب انتشار کتاب در قطع رقعی است. این نوع کاغذ در آذرماه سال گذشته، با قیمت بندی ۸۱هزارتومان بهدست مصرفکننده که همان ناشر است، میرسید اما این رقم اکنون(۲۴بهمن ۹۷) به رقم ۳۳۰هزار تومان رسیده و به عبارت دیگر، چهار برابر شده است.
قیمت کاغذ
آذرماه ۱۳۹۶
بهمن ۱۳۹۷
درصد رشد
کاغذ اندونزی ۶۰*۹۰ – 70 گرمی
۸۱ هزار تومان
۳۳۰ هزار تومان
۳۰۷
افزایش قیمت کتاب در سه ماه گذشته
با توجه به جداول آماری که خانه کتاب به عنوان تنها نهاد رسمی تولید آمار در حوزه کتاب بهٌصورت ماهانه منتشر میکند، میتوان روند تاثیر افزایش قیمت کاغذ را بر بهای متوسط هر صفحه کتاب، بهوضوح دید. با این توضیح که رشد قیمت کاغذ در سه ماه گذشته با شیب مضاعفی همراه بوده، قیمت متوسط بهای کتاب در سه ماه گذشته به شرح زیر است:
سه ماه اخیر
آبانماه ۱۳۹۷
آذرماه ۱۳۹۷
دیماه ۱۳۹۷
بهای متوسط هر صفحه کتاب (ریال)
۱۳۱۷
۱۴۷۶
۱۶۶۹
مطابق با این جدول، قیمت هر صفحه کتاب در سه ماه گذشته حدود ۲۷درصد افزایش داشته و این مساله به طور قطع روی قیمت نهایی کتاب تاثیر مستقیم داشته است:
سه ماه اخیر
آبانماه ۱۳۹۷
آذرماه ۱۳۹۷
دیماه ۱۳۹۷
بهای متوسط کتاب (ریال)
۲۲۹۹۰۷
۲۴۶۸۲۰
۲۴۸۷۰۴
با این حساب قیمت متوسط کتاب در سه ماه گذشته با افزایش حدود ۲۰۰۰تومان، هشت درصد رشد داشته است. حالا باید دید افزایش قیمت کاغذ در بهمنماه و رسیدن آن به رقم ۳۳۰هزارتومان، چهمیزان روی قیمت نهایی کتاب اثر خواهد داشت.
قیمت احتمالی کتاب در نمایشگاه:
صفحهای ۲۴۶تومان!
مطابق با فرمهای استاندارد و مرسوم در چاپ کتاب، هر کتاب در قطع رقعی در فرمهای ۱۶ صفحهای چاپ میشود. حالا اگر میانگین تعداد صفحات کتاب را ۲۰۸صفحه درنظر بگیریم(این رقم در دیماه ۲۱۰صفحه ثبت شده است)، هر کتاب به ۱۳فرم کاغذ نیاز دارد. حالا اگر شمارگان ۱۰۰۰نسخهای را لحاظ کنیم، برای چاپ چنین کتابی به ۱۳هزار برگ کاغذ ۶۰*۹۰ نیاز است که برابر است با ۱۳بند کاغذ. با این حساب چنین کتابی با قیمت امروز به چهارمیلیون و ۲۹۰هزارتومان کاغذ نیاز دارد. جدول زیر مقایسه را سادهتر میکند:
قیمت کاغذِ مصرفی کتاب ۲۰۸ص
آذرماه ۱۳۹۶
بهمنماه ۱۳۹۷
کاغذ اندونزی ۶۰*۹۰ – 70 گرمی
۱۰۵۳۰۰۰
۴۲۹۰۰۰۰
افزایش بیشاز چهاربرابری قیمت کاغذِ مصرفی برای انتشار یک کتاب ۲۰۸صفحهای، خود گویای واقعیت بازار کاغذ و کتاب است. در این شرایط با رعایت تناسب قیمت در ماههای قبلی (قیمت کاغذ مشابه در آذرماه امسال بندی ۲۱۰هزارتومان معامله میشد) باید منتظر بود که قیمت متوسط هر صفحه از کتابهای منتشر شده در بهمنماه به ۲۳۲تومان و قیمت متوسط پشت جلد کتابها از ۳۸۷۰۰تومان فراتر برود.
حالا اگر در خوشبینانهترین حالت و بدون توجه به نرخ تورم کاغذ در ماههای گذشته، فرض کنیم قیمت کاغذ تا پایان سال از بندی ۳۵۰هزارتومان فراتر نرود، کتابهایی که برای نمایشگاه سیودوم کتاب تهران آماده میشوند، صفحهای ۲۴۶تومان و با قیمت متوسط بیشاز ۴۱هزار تومان قیمتگذاری خواهند شد!
کاملا مشخص است که این روند صعودی قیمتها چهمیزان بر بازار کتاب و جمعیتِ کتابخوان کشور تاثیر منفی خواهد داشت. باید صبور بود امیدوار! تا فردا چه شود… |